398
Op een „flink batterijcommandantkomt liet echter veel aan.
Moge dit niet uit het oog worden verloren
Waar door de veldartillerie zulke gunstige resultaten werden behaald,
zal het niet verwondei'en, dat de bergartillerie niet is achtergebleven.
Dat evenwel ook hier den aan gebaande wegen gewenden draag-
dieren de behulpzame hand moest worden geboden, is natuurlijk,
wanneer wij de hindernissen gedenken, die het terrein opleverde.
Bij de colonne onder Gen.-majoor Muller, die 10 en 11 Augustus
30 uur op marsch was iu een ongebaand gebergte, dat meer „be
klauterd" dan begaan kon worden, bevonden zich twee bergbatterijen.
Bij het gevecht bij Maglay ging de rechtervleugelcolonne, onder
overste Von Kinnartom 5 uur 's ochtends op marsch van Tesanj
naar Caglovica, langs ellendige bergpaden, die slechts een moeilijk
voortkomen, man achter man, veroorloofden.
Tienmaal moest de sterkgezwollen Tesavjskci doorwaad worden, op ééne
'plaats moesten de paarden en draagdieren worden afgeladen en afge
zadeld, vuurmonden, affuiten en munitie langs de uiterst smalle, hier
en daar geheel afgebroken helling gedragen en de paarden door den
bergstroom gedreven worden. Om 9 1/2 uur kwam het hoofd der
colonne te Caglovica aan.
In den regel werden de bergvuurmonden gedragen, en, waar het
slechts eenigszins mogelijk was, getrokken. Wat dit laatste betreft,
werden, behalve de moeilijkheden, veroorzaakt door een klein construc
tief gebrek, ook bezwaar ondervonden tengevolge van koppigheid der
muildieren, die niet gewend waren te trekken.
Bij deze gelegenheid deed zich wederom de lang niet nieuwe vraa"-
voor, of van getrokken bergartillerie niet geheel afgezien zou kunnen
worden. Yooral in Rusland is dit onderwerp met bijzondere belang
stelling behandeld, en in het „Russische Artillerie Journal", April
1879, wordt het project van een bergaffuit zonder raderen besproken.
Reeds op de wereldtentoonstelling te Parijs in 1867 moet het model
van een zoodanig affuit aanwezig zijn geweest.
Wat het werkdadig gebruik der vuurmonden betreft, vinden wij
aangeteekend, dat o. a. zijn gedaan door de lichte veldbatterij 10/XII
416 schoten of 52 per stuk, door de halve zware veldbatterij 3/XII
alleen in drie gevechtsdagen 668 schoten of 167 per stuk, door de
O
