401
„den zou bij het terugloopen met en zonder aanwending van een
„remtouw, als om de bezwaren na te gaan, waarmede de stukken
„bij het in positie komen in de meest voorkomende bergterreinen zou-
„den te kampen hebben.
„De resultaten dezer proeven waren in alle opzichten, wat bewe
gelijkheid, weerstandsvermogen en stabiliteit aangaat, de meest be
vredigende."
stellen wij hierbij op den voorgrond, dat deze stukken berekend
waren voor eene bespanning van slechts twee, wel is waar zware
trekpaarden, dan geven mij deze resultaten goeden moed, dat ik niet
overdrijf, wanneer ik beweer, dat ook onze veldartillerie spoorbreedte
1.25M. in bergterrein tot meer in staat is, dan men oppervlakkig
meent, en dat een „flink batterijcommandant" met een veldbatterij
de bergartillerie lang zal kunnen steunen.
Het uitgebreide gebruik, dat door de bergartillerie is gemaakt van
het granaatkartetsschot, verdient vooral opmerking.
Ontegenzeggelijk komt het granaatschot een eereplaats toe, daar het
op alle afstanden tegen alle doelen bruikbaar is, maar toch mag niet
uit het oog worden verloren, dat granaatkartetsen tegen levende doe
len niet alleen de grootste mechanische, maar ook de grootste mo-
reele uitwerking bezitten.
Deze omstandigheid, die bij den occupatie-veldtocht in opvallende
mate aan het licht kwam, heeft het verlangen naar een vermeer
derde granaatkartetsuitrusting doen ontwaken, en tevens een nieuw
bewijs geleverd voor de bewering, dat der granaatkartets vooral in
den bergoorlog, zoowel wegens hare werking als hare onafhankelijk
heid van den bodem, een grootere rol toekomt, dan haar tot nu toe,
ook bij ons, wordt, toegedacht.
Naar aanleiding van de in den Russisch-Turkschen oorlog opge
dane ondervinding, hebben de Russen de granaatkartetsuitrusting op
het dubbele van die der granaten gebracht. (1)
Van kartetsen is gedurende den veldtocht slechts tweemaal ge
bruik gemaakt, beide keeren door een liergbatterij, maar ook komt
26
(1) Blijkens officieele opgaven zijn door de Russen in den Russ.-Turkschen oorlog
uit de 3Hier. bergbatterijen verschoten: 354 gew. Granaten, 684 Granaatkartetsen en
60 Kartetsen.
