411
juister het denkbeeld weergeeft, de bevordering naar verdienste bij
het aanvullen van hoofdofficiers-betrekkingen, terwijl die naar ouderdom
van rang meer bijzonder in de le luitenants- en kapiteins-betrekking
wordt toegepast.
Uit den aard der zaak moeten de over den officier op gezette tij
den uit te brengen rapporten, gedragslijsten, of hoe men die schrif
turen ook noemen wil, uitmaken, of de aan de beurt tot bevordering
zijnde officier al dan niet wegens ongeschiktheid voor den naast
volgenden hoogeren raug moet worden gepasseerd.
Niet bij alle legers wordt daartoe op dezelfde wijze te werk
gegaan.
Zoo treft men in sommige rijken, b. v. in Italië, aan eene collegiale
behandeling der conduitelijsten, indachtig aan het feit, dat gelijken,
zoo al niet ondergeschikten, meestal voor de scherpste en meest juiste
beoordeelaars mogen gehouden worden.
Denkt men zich een stap wijder in Italiaansche richting, ontdoet
men zich wel van het collegiale, doch niet van hot gemeenschappelijk
overlegdan vinden wij zoodanige beoordeeling van officieren be
paaldelijk aanbevelenswaard. Onderstelt men- namelijk de luitenants
beoordeeld na voorafgaand overleg en in den zin van het resultaat
van dat overleg tusschen kapiteins en bataljonscommandant; de
kapiteins, na overeenstemming in schatting tusschen de hoofdoffi
cieren van hetzelfde wapen in hetzelfde garnizoen, de majoors en
luitenant-kolonels na bespreking tusschen den kolonel en zoo deze
er is, gelijk te Batavia, den generaal-majoor (1), dan zal de betrek
kelijke en volstrekte waarde van de beoordeelde officieren zeker beter
uitkomen, dan wanneer die beoordeeling slechts van één persoon
is uitgegaan.
In den regel toch weet de kapitein beter dan de bataljonscom
mandant den luitenant te beoordeelen, ook dengeen, die niet onder
's kapiteins onmiddellijke bevelen dient, doch met wien hij niettemin
vaak bij exercitiën en politiediensten in aanraking komt.
(1) Wij noemen dien generaal-officier, die voorzeker te veel werk bij zijn de*
partement vindt, om zich bovendien met den dienst der bataljons te Batavia te kunnen
bezig houden, hetgeen intusschen o. i. niet belet, dat hij buiten den dienst zeer wel die
hoofdofficieren kan leeren kennen en beoordeelen.
