- 500
De Irradiatie veroorzaakt ook, dat liet ons toeschijnt dat de lichtere
vlakken in de minder verlichte wegzinken, zijnde de maat dier weg-
zmking zoodanig, dat haar gezichtshoek bij gelijke lichtverhoudingen
gelijk blijft.
De hoekwaarde der Irradiatie is dus onafhankelijk van den afstand,
maar verschilt naargelang van het oog en is bij hetzelfde oog grooter,
naargelang dit zich minder voor het scherpe zien heeft geaccomodeerd.
AV anneer men richt op een zich tegen een wit vlak bevindend
zwart doel, en men houdt het oog scherp op de korrel gericht, dau
ziet men deze ook scherp begrensd, en de Irradiatie doet haar niet
veel kleiner schijnen. Men kan echter niet gelijktijdig de vizierkeep
en het zwarte doel ook duidelijk zien. De Irradiatie veroorzaakt
in dit geval dus grootere uitwerking: de zijden der vizierkeep schijnen
neergedrukt, de vizierkeep grooter, het zwarte doel kleiner. Daar
korrelpunt en vizierbovenzijde dichter bij de zielas schijnen te zijn
gekomen, maar de vizierbovenzijde wegens het minder duidelijke
zien in grootere mate, zoo is de parallactische fout klein, en wel
gelijk aan het verschil van de Irradiatiewaarden voor vizierboven-
zijde en korrel; zij zal een.lager schieten veroorzaken.
Bij het ineenbrengen der korrel met den onderkant van het doel
werkt echter de som der Irradiatiewaarden van korrel en doel;
beide schijnen nog van elkander verwijderd, terwijl zij zulks reeds
met meer zijn. Men brengt de korrel dus hooger, hetwelk een
hooger schieten veroorzaakt.
Buitengewone gevallen uitgezonderd, vallen alle door Irradiatie
veroorzaakte afwijkingen in den regel buiten de grenzen van waar
neembaarheid.
c. Fouten tengevolge van het niet rustig houden van het oog
hij het richten.
"VV ij hebben tot hiertoe bij het iueenbrengen van richtlijn en mik
punt, het oog met eerstgenoemde vast verbonden gedacht. Deze on
derstelling is echter, zelfs bij het schieten met kleine opzethoogte,
met gewettigd. Slechts korte oogenblikken komt het middenpunt van
de pupil iu de juiste richting van de richtlijn. Korrel en mikpunt
