505
Tusschen dat „in den mindere vinden een er lijdelijke
gehoorzaamheid" en „het obtenir une o béissan ce en-
tière" bestaat klaarblijkelijk niet weinig verschil.
Wil namelijk de militaire wetgever in Nederland de subordi
natie als een onafwijsbaren eisch aan den mindere in rang stellen,
ook dan wanneer de meerdere in rang b. v. niet de vermogens zoude
bezitten, om zich door de moreele werking zijner superiorieteit te
doen gehoorzamen; door den Franschen wetgever wordt in
tegendeel van het beginsel uitgegaan, dat de meerdere in rang de
gehoorzaamheid zijner ondergeschikten van en door zich zeiven
wete te verkrijgen, en dat dus de mindere in iederen zijner meerderen zie
een mensch van superieure militaire waarde, dien hij om die supe
riorieteit dan ook gaarne zal gehoorzamen.
De Nederlandse he wetgever is ten deze blijkbaar meer au
toritair dan zijn Fransche collega.
En dat die strengere Nederlandse he bepaling niet is vastge
steld zonder daarbij over het verschil na te denken, blijkt genoegzaam
uit de groote overeenstemming der andere analoge artikelen betref
fende de subordinatie in beide legers.
Zoo lezen wij toch
„de Koning wil, dat de soldaten met zachtheid en menschlievendheid
„worden behandeld, dat hun nimmer onrecht worde aangedaandat zij
„in hunne meerderen in alle opzichten welwillende voorgangers vinden;
„dat de straffen, welke sommigen hunner mochten verdienen, overeen
komstig de wet worden toegepast en dat de officieren hen leiden, be
sturen en beschermen met die zorg en belangstelling, welke zij ver-
„schuldigd zijn aan mannen van wier dapperheid en gehoorzaamheid
„zij een gedeelte van hunnen roem te verwachten hebben,"
en in het Fransche Reglement: „les membres de la hiërarchie
„militaire, a quelque degré qu'ils y soient placés, doivent traiter
„leurs inférieurs avec bonté, être pour eux des guides bienveillants,
„leur porter tout l'intérêt et avoir envers eux tous les égards, dus
„h des hommes, dont la valeur et le dévouement procurent leurs
„succes et préparent leur gloire."
Men ziet dus, dat bij de samenstelling van het Neder land-
sche, waar noodighet Fransche Reglement, of omgekeerd, bij
