593 -
Hoe men dan het sleutelwoord moet leeren uitvinden, is alweder
niet moeilijk, wanneer men slechts bedenkt:
dat in de in gewone volgorde geschreven alphabets de betrekkelijke
plaats der letters immer dezelfde blijft; dat b. v. in eenig alphabet,
waarvan de l met de letter e correspondeert, de op de l volgende
m noodzakelijk de letter f zal voorstellen en eveneens de r met de
letter k en de d met de letter w zal overeenkomen en wijders
dat de letters k en w, zooeven genoemd, siechts zelden in de
Fransche taal worden gebruikt en de ontcijferaar alzoo ieder alpha
bet buiten beschouwing zal mogen laten, zoodra de op de k en w
correspondeerende letterteekens een betrekkelijk grooten coëfficiënt
bezitten.
Onderstellen wij namelijk, dat in het nagaan der letters van eenige
rubriek wij gevonden hadden 12 keer 1, 9 r, 8 d, 6 v, 5 h, 5 u,
4 x, 3 o en 3 keer q, dan valt het niet moeilijk uit te denken,
dat de letter e hier door de h vertegenwoordigd wordt.
"Wilden wij toch de 8 andere alphabets der tafel van Yigenère
successievelijk nemen, die alphabets, waarin dus de e door de 1, r, d,
v, u, x, o of q zoude worden gerepresenteerd, dan zouden wij ont
waren, dat de groote coëfficiënten 12, 9, 8 of 6 correspondeeren
met letters, zooals de k, w, h, y en z, die als het ware onmoge
lijk in zóó ruime inate in eene betrekkelijk kleine depeche kunnen
voorkomen.
Onderstellen wij b. v. dat de 1, die van de 55 letters 12 maal
voorkomt, eene e beduidt, dan zoude in hetzelfde alphabet de r, die
9 keer terugkomt, de letter k vertegenwoordigeneen geval nu, dat
in de Fransche taal geheel onaannemelijk is, omdat geen enkele Fransche
volzin is bij een te krijgen, in welken van de 55 letters 9 k s
aanwezig zijn.
Uit al het voorgaande volgt dus, dat het ontcijferen van geheim
schrift, geschreven naar de stelsels, die wij tot hier toe ontwikkelden,
niet zoo moeilijk is, als zulks aanvankelijk toeschijnt.
Minder gemakkelijk geschiedt het evenwel, wanneer de volgorde
der letters van de gebruikte alphabets geheel willekeurig is genomen.
Tot zoodanige gevolgtrekking mag men komen, zoodra de aan-
