167
geval in meerdere mate van verduurzaamde levensmiddelen door de uit
rukkende colonnes had geprofiteerd kunnen zijn, ware het alleen, om min
der dwangarbeiders voor het dragen van levensmiddelen noodig te hebben.
Met een paar kleinere kisten vleeschpoeder, wat groentenpatronen
(langs hydraulischen weg tot dien vorm gebracht) en wat samen
geperste rijstesoep en daarbij dan b. v. de helft of een kwart der
hoeveelheid rijst, die anders zonder deze conserven zou medegenomen
zijn, had menige colonne zich niet minder-goed gevoed en zeer stellig
minder last van zijnen trein ondervonden.
De ondervinding zoude tevens kunnen leeren, of bij het voeden
eener marschcolonne uitsluitend met verduurzaamde levensmiddelen,
niet de lastige groote kookketels zouden te huis kunnen worden
gelaten; ze vervangende per compagnie door een of twee kleinere
soorten, waarin te gelijk voor een 40 a 50 man water zou moeten
gekookt worden.
Dit kokend water toch zou alsdan het eenige noodige zijn, om
met behulp van koffie- en vleeschtabletten, soeprations enz. enz. in
de voeding van den ganschen dag te voorzien.
Bij de toepassing hiervan denken wij onwillekeurig aan de in
Atjeh gedane excursiën naar Analaboe, Langsar, Segli, Sa-
malangan, Gedoeng, Pedir; excursiën, waarbij onze troepen
slechts voor eenige dagen van Kot a-Rad ja afwezig bleven en ge
durende welke de soldaat, naar het ons toeschijnt, zeer wel met ver
duurzaamde vivies eenig en alleen had gevoed kunnen worden.
In het begin van ons opstel spraken wij onze meening uit, dat
een ration, hetwelk in vredestijd even voldoende mag worden geheeten,
bepaaldelijk onvoldoende wordt zoodra de soldaat te velde is.
Als een bewijs, dat in onderscheidene legers hiermede meer reke
ning wordt gehouden dan in het Neder 1 an dsch-Indis ch e Leger,
laten wij hieronder het verschil van het vredes- en oorlogsration volgen
In de tarieven van het Nederlandsche Leger is o. a. opgenomen, om in oorlogstijd
zoo noodig per man en por dag 0.0625 K. g. saamgeperstc rijstesoep te verstrekken
een voedingsmiddel dus, dat ten behoeve van 16 soldaten slechts 1 kilogram weegt.
Voor eene colonne van 300 man zou dus door één dwangarbeider het noodige tot de
soepbereiding voor 1 dag kunnen gedragen worden.
