6 ofte ijemanden aanroepen, opklop pen ofte verwecken sullen, omme onder sulcke vergaderingen te ko men wel verstaende, dat de officiers, diehaerin sulcke vergaderingen sul len vervoegen, voor alle de andere soldaten (die geen autheurs daer van en zijn) sullen gestraft worden. Art. IX. De geene die quaedt spreecken sullen van de Staten Generael ofte particulier, de Raden van Staten, ofte andere Overigheijt, ofte die ijet sal seggen tot spijt ofte spot van de selve, sal aen lijf en leven, sonder genade gestraft worden. Art. X. Die eenige woorden tot oproer, muijterije of ongehoorsaemheijt ten derende, sai gesproocken hebben, of die de selve gehoort sal hebben en die niet terstondt te kennen gegeven sijnen Capiteijn, sal met de doodt gestraft worden, of belhamels, want gelijck den Ha mel of Weer, die eene Belle aen heeft, de andere schapen volgen, al- zoo leijdt ende verleijdt ook sulcken autheur van seditie de Gemeente, icaer heen hij wil en port se tot alle quaedt en muijterije. Karakteristiek vinden wij hier nog op eene andere wijze beschre ven, hoedanig de soldaat destijds zich tot zijne officieren verhield. „Gemerckt, de menighte zijnde „gelijck de Zee, die aan sich selfs „is onbeweeghlijck, edoch, gelijck „als dese door stormwinden, alsoo „werdt oock geene door hare Be velhebbers en Belhamels, daer sij „doch niet weet dat het quaedt „gedaen is, tot het hollen gebracht." Sprak echter een soldaat in dron kenschap, van de gestelde mach ten eenig kwaad, het welck hem daer na berouwde, dan werd hij alleen door de spitsroeden gejaeght. Kwam het evenwel niet tot da den van geweld, dan kon de on derofficier tot schildergast gedegra deerd en de gemeenen met spits roeden en het houte paerdt gestraft worden.

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

Indisch Militair Tijdschrift | 1883 | | pagina 17