6
ofte ijemanden aanroepen, opklop
pen ofte verwecken sullen, omme
onder sulcke vergaderingen te ko
men wel verstaende, dat de officiers,
diehaerin sulcke vergaderingen sul
len vervoegen, voor alle de andere
soldaten (die geen autheurs daer
van en zijn) sullen gestraft worden.
Art. IX.
De geene die quaedt spreecken
sullen van de Staten Generael ofte
particulier, de Raden van Staten,
ofte andere Overigheijt, ofte die
ijet sal seggen tot spijt ofte spot
van de selve, sal aen lijf en leven,
sonder genade gestraft worden.
Art. X.
Die eenige woorden tot oproer,
muijterije of ongehoorsaemheijt ten
derende, sai gesproocken hebben,
of die de selve gehoort sal hebben
en die niet terstondt te kennen
gegeven sijnen Capiteijn, sal met
de doodt gestraft worden,
of belhamels, want gelijck den Ha
mel of Weer, die eene Belle aen
heeft, de andere schapen volgen, al-
zoo leijdt ende verleijdt ook sulcken
autheur van seditie de Gemeente,
icaer heen hij wil en port se tot
alle quaedt en muijterije.
Karakteristiek vinden wij hier
nog op eene andere wijze beschre
ven, hoedanig de soldaat destijds
zich tot zijne officieren verhield.
„Gemerckt, de menighte zijnde
„gelijck de Zee, die aan sich selfs
„is onbeweeghlijck, edoch, gelijck
„als dese door stormwinden, alsoo
„werdt oock geene door hare Be
velhebbers en Belhamels, daer sij
„doch niet weet dat het quaedt
„gedaen is, tot het hollen gebracht."
Sprak echter een soldaat in dron
kenschap, van de gestelde mach
ten eenig kwaad, het welck hem
daer na berouwde, dan werd hij
alleen door de spitsroeden gejaeght.
Kwam het evenwel niet tot da
den van geweld, dan kon de on
derofficier tot schildergast gedegra
deerd en de gemeenen met spits
roeden en het houte paerdt gestraft
worden.