323 wat hem dierbaar is, de vrucht van een lang arbeidzaam leven, met één slag te verpletteren dreigt. Is het wonder, dat deze en dergelijke overwegingen den gedachtengang hebben geleid bij hen, die het recht der volken bestudeerden en daarover schreven Die theorieën vormden, welke door de menigte gaarne werden aangenomen als een behoed middel tegen een dreigende kwaal, evenals liet geneesmiddel van den wonderdoctor. Voor den generaal, die in de atmosfeer van dergelijke gedachten is grootgebrachtvoor hem is de zware taak van het opperbevel nog zwaarder gemaakt. Hij is niet minder menschlievend dan de geleerde, die het mo dern volkenrecht uitbreidde met een paar stellingen meer, welke even zoovele belemmeringen voor de bevelvoering opleverden. Hij is bovendien op het hooge standpunt, waarop hij geplaatst is, niet ongevoelig voor openbare beoordeeling. De kracht, welke hem tot zachtheid drijft, is grooter dan die, welke hem tot geweld brengt. Hij is geneigd, eene proeve te nemen, om den oorlog te voeren met minder verdelging van leven en goed. Doch helaas die proeve is altijd mislukt en zal altijd mislukken. Daarom, zegt v. d. Goltz, is het nuttig, een algemeen geldend voorschrift uit te vaardigen, „welche die Generale zur Strenge verpflichtet tend sie darin untenoeiset De koude werkelijkheid dwingt den bevelhebber ten slotte, op een afstand te blijven van het ideaal der wetenschap en te doen wat oorlogsnoodzaak van hem vordert. Wil men een sprekend voorbeeld, sla dan de geschiedenis op van de Oostenrijksche occupatie van Bosnië endeHercegovina in 1878. Aan den Veldtuigmeester Philippovic von Philippsberg was het opperbevel gegeven over het bezettingsleger. Hij was een humaan man. Yandaar dan ook, dat men den oorlog in Bosnië ziet aanvangen met al die deferentie, welke noodig is, om een te genstander nog voor het vallen der mokerslagen van den krijg zoo mogelijk tot eene vredelievende oplossing der zaak over te halen. De eerste gevangenen werden met eenig geld in de hand heen ge zonden, met het: ga heen en zondig niet meer". Tout comme chez nous,

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

Indisch Militair Tijdschrift | 1883 | | pagina 334