326 -
lunis eischten, terwijl anderen vermindering van het expeditionnaire
korps verlangden.
De opstand hield lang een dreigende en dikwijls offensieve houding
aol, totdat het aan de Fransche colonnes gelukt was, tot in de
verste schuilhoeken door te dringen en overal de overtuiging te
vestigen, dat tegen den F ranse hen kolossus niet te worstelen viel
en de keuze tusschen verplettering en onderwerping slechts over
bleef'. In één jaar was het pleit beslist.
ij hebben met dit laatste artikel bedoeld, de aandacht te vestigen
op een verschijnsel, dat zich in den loop der tijden herhaaldelijk en
ook nu weer voordoetnamelijkhet streven van philanthropen, om
bij de volken en daarmede ook bij de legers en niet te vergeten bij
de aanvoerders van legers de stelling ingang te doen vinden, dat
de gewone begrippen van moraliteit en humaniteit, zooals die in
vredestijd gevormd worden, ook' geldend zijn voor toestanden van
oorlog
dat bedoeld streven werkelijk niet zonder succes, zij het dan ook
een ongewenscht succes, is gebleven
dat daardoor toch het zoogenaamd oorlogsrecht eene invasie heeft
gemaakt op het gebied van de krijgskunstdaardoor ontaard is in
eene ondoelmatige beperking van het noodzakelijk krijgsgeweld, terwijl
het niet anders behoort te zijn als de wachter tegen onnoodig krijgs
geweld
dat dientengevolge eene valsche opvatting van de krijgskunst,
welke onvoorwaardelijk het onbegrensd geweld als hoofdprincipe
behoort te hebben, wortel heeft geschoten
dat door die valsche opvatting het vernietigingsproces, dat elke
oorlog bevat, in zijne ontwikkeling en voortzetting is belemmerd en
vertraagd, tot namelooze ellende voor de beide strijdende partijen
dat verder die aanvoerderswelke zich intijds hebben weten
los te maken van bedoeld dwaalbegrip, uitkomsten hebben verkregen,
èn in het belang van den Staat, èn in het belang van de humaniteit.
De Brin.
