35?
Met deze uitkomsten stelde men zich, vreemd genoeg, zeer tevreden.
Waar echter zulke groote verschillen bij het doen van proeven in
vredestijd gevonden worden, kan ons erachtens niet worden beweerd,
dat men een bruikbaren afstandsmeter bezit.
Wanneer men een afstand van 1200 pas het eene oogenblik op
1080, het andere oogenblik, door denzelfden waarnemer, op 1260 pas
geschat ziet, een afstand van 800 pas door waarnemer A op 720 en
door waarnemer B gelijktijdig op 870 pas hoort begrooten (de
Russische pas is 0.7 M. lang), dan zijn die uitkomsten niet
bevredigend.
Men verlieze geenszins uit het oog, dat in oorlogstijd de teleme-
trische afwijkingen nog grooter zullen zijn.
Wij herhalen iutusschen, dat de resultaten der in Indië met
den hierbedoelden telemeter gedane waarnemingen ons ten eenenmale
onbekend zijn zoodat het zeer wel mogelijk is, dat deze aan
merkelijk gunstiger zijn bevonden dan de hiervoren vermelde bij het
Russische leger.
In de reeds genoemde Algemeene Order No. 17 van 1882 vinden
wij opgeteekend, dat uit proeven gebleken is, dat de invloeden van
warmtegraad en kracht en richting van den wind zoo gering zijn,
dat zij in de practijk buiten beschouwing kunnen blijven.
Gaat diezelfde redeneering door met opzicht tot de vochtigheid der
atmosferische lucht?
Afgescheiden van de omstandigheid, dat de normale snelheid van
het geluid volgens den een op 333 M., volgens een ander alweder,
zooals b. v. Regnault, op 340 M. per seconde begroot wordt,
hebben o. a. proefnemingen, op de Engelsche kust met scheepsroepers
genomen, bewezen, dat het geluid zich bij mistige lucht en regenachtig
weder veel vlugger voortplant dan bij helder weder. Eene natuurkundige
waarneming, welke nu ongeveer 7 jaar geleden professor Har ting
24
Bij het Nederlandsche Leger worden de proefnemingen, wat de uitkomsten er
van betreft, aan al de officieren kenbaar gemaakt, ook dan wanneer het een onder
werp geldt, dat het betrokken wapen, strikt genomen, niet aangaat. Het zijn de zoo
genaamde „Verslagen, Rapporten en Memoriën", waarin de mededeeling omtrent een
en ander plaats vindt en waarvan een exemplaar gezonden wordt aan iedere com
pagnie, batterij en eskadron, ter deponeering in het archief. Een nuttige maatregel!