444
Al heeft men kader, dat uitmuntend Maleisch spreekt, dan nog is
het, voor den Inlander, moeilijk, zoo niet onmogelijk, iets van de
zaak te hegrijpen} en met den Europeaan is het al niet veelbefcei.
Daarom hebben wij ons altijd er goed bij bevonden, volgender-
wijze te handelen.
Aan den man werd eerst de werking van het buskruit vertoond
door een patroon te breken en het kruit te doen ontvlammen en
daarna de uitwerking te verklaren, wanneer dat kruit ontbrandt en
geen uitweg heeftmaar dien alleen vindt door het voortstuwen van
den kogel.
Nu werd het geweer op den richtbok gelegd, de grendel weggeno
men en de patroon in de kamer gebracht.
Zonder veel te spreken en te trachten verklaringen te geven,
die den recruut in de war brengen kostte het gewoonlijk weinig
moeite, om op de vraag, waar de kogel thans, bij ontbranding van
het kruit zou blijven, een voldoend antwoord te ontvangen.
Om de beweging van den kogel in den loop te doen zien, werd
een kogel iets afgevijld, in de lengte-as doorboord en daarna door
dat gat een koord van 3 a 4 M. getrokken. Daarna plaatste
een onderofficier of korporaal zich op 4 a o passen voor den
richtbok en trok den kogel langzaam door den loop. De recruut
zag dus duidelijk, hoe de kogel zich in den loop bewoog en het
amuseerde ons somsop te merkenhoe de Inlandsche recruut voor
al op zijne eigenaardige wijze zijne verwondering te kennen gaf,
dat hij den kogel een draaiende beweging zag volgen.
Beurtelings kwamen alle manschappen voor, om te zien; en wij
veroorloofden ook wel, dat zij onderling spraken over de zaak, het
geen de beter ontwikkelden gelegenheid gaf, hunne geleerdheid ten
toon te spreiden en ons om waar te nemen of en, zoo ja, wie de
zaak goed begreep.
Door deze oefening dikwijls te doen herhalen, kwamen de recruten
al zeer spoedig en gemakkelijk er toe, dat de kogel buiten den loop
rechthoekig op elkaar plaatsen, <tet dit niet kon, omdat dan de vizierlijnen elkaar
hinderen zouden. En dat was een Europeesch onderofficier.