450
Het gerechtelijk tweegevecht had plaats op de navolgende wijze.
Terwijl de kampplaats door eene omheining van touwwerk afge
sloten was, stond in het midden er van een galg of brandstapel
gereed, om er het lijk van den verslagene aan op te hangen of tot
asch te doen vergaan. Twee zitplaatsen, met zwart krip bekleed,
werden aangemaakt, om de strijders er op te doen plaats nemen en
er hen aan het voorgeschreven onderzoek te onderwerpen, of b. v. zij
geen bezwerings- of toovermiddelen met zich medegenomen hadden.
Nadat vervolgens de standplaats van ieder der kampioenen was uitge
kozen, derwijze dat beiden evenveel hinder van wind en zonneschijn
zouden hebbenversnaperingen aan hen uitgedeeld warenom hen
gesterkt den strijd te doen beginnen, en de wapenen waren gemeten,
werd op een sein van den maarschalk der kampplaats het ge
vecht aangevangen. Gedurende den kamp was het aan de omstan
ders op zware straf verbodente praten, te hoesten of eenige andere
handeling te plegen, die de strijders in het minst zoude kunnen
afleiden.
De strijd eindigde ten slotte met den dood van één der beide
vechtenden, dan wel eene verwonding, welke het staken van
den strijd noodzakelijk maakte. Nog was bepaald, dat de uitge
daagde zich door een advocatus (advoué, avokaat) kon doen vervan
gen in de navolgendé gevallen 1° bij verlies van een der ledematen
2° bij zestigjarigen leeftijd; 3° bij jichtlijden4° bij koortslijden of an
dere geconstateerde inwendige ziekten en 5° als zij eene vrouw was.
Joachim Ambert teekent daaromtrent nog aan in zijne „Impressions
militaire8 ou essais en faveur de l'armée", „que les avocats étaient
plus rares que dans les siècles, qui vinrent après, oü le beau parler eut
la place des grands coups d'estoc et de taille".
De toestandgelijk deze hiervoren geschetst werdwaarbij
het duel een wettig karakter droegbleef tot aan de 16e
eeuw voortdurentoen in de meeste landen van Europa zich
een algemeene geest van reactie begon te openbaren en de Vorsten
niet langer hunne goedkeuring aan het tweegevecht wilden verleenen.
Vermits evenwel de onderdanen voortgingen, aangedaan leed
of beleedigingen in een duel tot beslissing te brengenja zelfs deze
gewoonte al meer en meer toenam, besloten eindelijk de Regeer-
