260
loopig-onderzoek achterwege kan blijven, mits de klagt de feiten dan
ook naar het oordeel van den militairen kommandant zoo helder in 't licht
stelle, dat het schriftelijk voorloopig onderzoek daardoor overbodig wordt.
De Kommandant der 2e Militaire Afdeeling op Java,
(w. g.) S.
Onder staan nog de volgende beschouwingen, door den destijds fun-
geerenden militairen commandant ten beste gegeven (even fraai)
Ik teeken hierbij aan, dat de klagt voortaan zal moeten doen zien,
wat door de verschillende getuigen ten laste van den beschuldigde of
van de beschuldigden wordt verklaard (dit kan in korte, doch moet in
duidelijke en zeer juiste bewoordingen geschieden), opdat het nader hou
den van een voorloopig onderzoek door den Militairen Kommandant niet
behoeft noodig te worden geacht. Ook datgene, wat c. q. door den be
schuldigde of de beschuldigden als ter zijner of hunner verschooning of
verdediging of tot toelichting wordt opgegeven, dient ter verkrijging
van- een zoo volledig mogelijke beoordeeling in de klagt voor te komen.
De Militaire Kommandant,
(w. g.) V.
Deze „interpretator" van art. 8 It. L. wil zelfs zóó ver gaan,
dat, wanneer de militaire commandant van oordeel is, dat een feit
blijkens de enkele klacht hem concludent genoeg voorkomt, een mis
drijf op te leveren, waarvan de kennisneming aan den krijgsraad be
hoort, het schriftelijk voorloopig onderzoek geheel achterwege kan
blijven; doch, de zwakheid dier beschouwing gevoelende, heeft men
nog als postscriptum bijgevoegd, hoe dan de klacht moet ingericht
zijn. Een ellenlange klacht, waarin alles voorkomt, wat door de
verschillende getuigen (1) ten laste van den beschuldigde wordt ver
klaard, zal dan wel weinig anders van het proces-verbaal van ver-
loopig onderzoekverschillen als in naam. Wij zijn zoo vrij van
meening te verschillen. De klacht moet duidelijk de daadzaken be
vatten, welke aan beklaagde worden ten laste gelegd, opdat hij met de
aanklacht volledig bekend worde gemaakt, ten einde hij niet overrompeld
(1) Stel eens hun aantal op twintig en meer, alle even belangrijke verklaringen
bevattende; hoe moet zoo een monsterklacht er wel in levende lijve uitzien!
