495
tot schande maakt, en dagbladschrijvers meermalen de gelegenheid aan
biedt, hunne kolommen met allerlei oplichterijen, gauwdieverijen,
straatschenderijen enz. te illustreeren.
Deze ontslagen militairen vinden veelal een bestaan in het houden
van geheime kroegen, waar zij den soldaat een goedkoopen borrel
bezorgen;veelal vervalschte jenever. Onder den borrel wordt vaak
college gehouden over de middelen, die aangewend kunnen worden,
om straffeloos misdrijven te begaan; over de kunstgrepen, die tot
verwijdering uit het Leger kunnen leiden, wanneer de krijgstucht of
de dienst begint te vervelen, of een last wordt, dien men moede is.
Er zijn er ook, die, na verwijdering uit het Leger, door handen
arbeid een bestaan weten te vinden wij kennen er eenigen, maar ook
weten wij, dat deze personen door hunne practische geschiktheid als
kleer-, schoen- of horlogemaker, door hunne bedrevenheid in muziek,
teekenen als auderszins, reeds als soldaat veel geld konden verdienen,
en daarom eene soort van onafhankelijkheid aan den dag legden,
veelal onhandelbaar waren, en zich misdroegen, enkel en alléén, om
zooveel eerder weggejaagd te kunnen worden, en als burgers vol
komen vrij te zijn in hunne bewegingen.
Door aan dergelijke sujetten de gunst te ontzeggen, zich metterwoon
in Indië te vestigen, gelooven wjj, dat een der prikkels, om den dienst
te verlaten, zal worden weggenomenterwijl daarenboven de man,
die het ernstig meent, na ommekomst van zijn engagement in het
burgerlijke leven de fortuin te gaan beproeven, zich beijveren zal, in
den dienst door goed gedrag zich te kenmerken, en zoodoende het
voorrecht te erlangen, in Indië te mogen verblijven.
Men zou hiertegen kunnen aanvoeren, dat op de Begrooting, door
ons voorstel, het hoofdstuk Transportkosten zal stijgen; wij geloo
ven, dat dit niet beduidend zal wezen. Immers het meerendeel der uit
den dienst ontslagenen eindigt toch, met na korter of langer geva-
gebondeerd te hebben, zich aan te melden bij een der Residenten, ten
einde te repatrieeren. Het minderdeel blijft voorgoed in Indië, om er
öf de hospitalen te vullen, öf een contingent te leveren aan 's Lands
gevangenissen. Ook wegen de mogelijk hoogere geldelijke kosten
niet op tegen de schade, die deze personen hier berokkenen.
Acht men dit beginsel in strijd met het liberalisme onzer eeuw,
