534
„Men houde toch rekening met onze krachten en bedenke dat wij
„geene legers van SO.000 a 100.000 man tot onze beschikking heb-
„ben; men rekene tevens met de Indische geschiedenis en vrage zich
„af, waar wij, sedert Pieter Both in 1610 de faktorij te Jacatra ves
tigde, ons anders uitgebreid hebben dan van uit onze nederzettingen
„en sterkten aan de kusten, en waar wij bij den eersten stoot mees-
„ter zijn gebleven."
Zijne vergelijkingen met de Romeinen, met de Franschen en zelfs
met de Spanjaarden doen mij betwijfelen, dat hij veel rekening gehouden
heeft met onze macht en de uitgestrektheid, die wij, behalve Atjeh,
daarmede moeten beheerschen. Dan nog, waarom heeft P. niet ge
wezen op de Franschen in Mexico? Voor zoover ik weet, werd
daar geene beperkte Stelling ingenomen. De vergelijking zou vrij
wat juister zijn, omdat Mexico niet, zooals Algiers, op 2 dagen stoo-
mens van het moederland ligt.
Bladz. 23 en 24 wijdt P. aan Belisarius. Werkelijk leerzaam is de
geschiedenis van dien veldheer. Hij veroverde Carthago op Geli-
mer den vorst der Vandalen, met een betrekkelijk nietig leger,
dat echter kon rekenen op de hulp van een groot aantal Afrikanen,
aanhangers van den onttroonden koning Wilderik. Alle plundering,
alle mishandeling, ja zelfs de geringste onderdrukking der bevolking-
waren door hem verboden. Maar vóór zijn vertrek was tegen de ge
volgen van die verovering gewaarschuwd. Aan Justinianus werd
voorspeld, dat zij zou leiden tot nieuwe ondernemingen, die zouden
bijdragen tot verzwakking van het rijk. De voorspelling werd be
vestigd. In 535 werd Sicilië overweldigd. In 536 werd overge
stoken naar Italië; Mapels werd door list genomen. Daar werd
verlof gegeven tot eene vreeselijke plundering. Belisarius rukte op
naar Rome, waar hij door de Romeinen met gejuich werd ont
vangen. In die wereldstad werd hij aangevallen door de Oost-
Gothen. Gedurende een geheel jaar verdedigde hij de veste. Het
beleg werd opgebroken. Ravenna werd door Belisarius bedreigd.
Hij verzocht ondersteuning tot het ten einde breDgen van den
oorlog. Zevenduizend man werden hem gezonden, maar onder het
zelfstandig bevel van Harses, een gesnedene. Tweedracht was het
gevolg, en Milaan werd door de Oost-Gothen veroverd. Harses