613
telegrafisten noodig is. Alleen op het spellen met J/orse-teekens is
hetgeen de schrijver omtrent die oefening zegt, van toepassing.
Omtrent de toepassing van stelsels, die met seinregisters werken,
zegt de Heer Vreedebesprekende het seinen over dag met voor
werpen van een zelfden of van verschillenden vorm
„Deze vormen dan figuren, driehoeken, als anderszins, of worden
„hooger en lager gesteld, enz. Zie het stelsel van den Kolonel
Kromhout
„Het spreekt van zelve dat hiertoe vereischt wordt een meerder
„of minder aantal bedienende manschappen, die, wil het eenigszins
„vlug gaan, die figuren uit het hoofd moeten kennen, dus al weder
„geoefend zijn.
„Dit meer of min groot aantal voorwerpen vereischt bovendien
„een groot ophangtoestel, 't zij galg of mast, -welke daardoor aan
„eene bepaalde plaats gebonden wordt, d. w. z. deze zeer moeielijk
„transportabel zal zijn.
„Marcheerende colonnes kunnen zich dus van dezen toestel niet
„bedienen, terwijl hij in een fort aan het vijandelijk vuur bloot
„staat. Daarbij komt, dat men met dezen toestel slechts in ééne
„richting kan seinen, want anders doen de figuren zich geheel anders
„aan den seinontvanger voor. Moeten er dus meerdere in eene
„benting worden opgesteld, dan worden de kosten niet alleen ver
hoogd, maar ook het aantal bedienende manschappen 2 of 3 voudig,
„zoo men althans ten allen tijde met meer plaatsen tegelijk in ver
binding wil zijn."
Zal de Heer Vreede na kennis genomen te hebben van mijne be
schrijving der optische telegraphie bij het korps Genietroepen deze
bezwaren handhaven? Ik betwijfel dat dit bij onpartijdige beoordee
ling mogelijk zou zijn-
Voor de bediening der toestellen wordt een zeker aantal man
schappen vereischt, maar toch niet meer dan bij den toestel van
den heer Vreede. Ook daarbij is voor behoorlijk geregelde bedie
ning noodig een telegrafist, die de berichten ontvangt en verzendt,
in letterseinen overbrengt en registreert, en twee seingevers waarvan
