614
één de boogstukken uitzoekt en in den toestel brengt en één den
zwengel hanteert, kunnende dan de eerste als waarnemer fungeeren,
als men slechts één station te observeeren heeft.
Het is twijfelachtig of het aanbrengen van een veerwerk in plaats
van den zwengel, bij groote afstanden ten minste, besparing van
personeel zou geven, omdat de waarnemer, die een kijker hanteert,
moeielijk tegelijk den toestel zal kunnen bedienen.
Zoowel het naar behooren hanteeren van den zwengel als het met
juistheid observeeren van het oogenblik, waarop het licht of de vlag
zich vertoont en weder verdwijnt, vereischt eenige oefeningpersonen,
die daarvoor geschikt zijn, zullen zich met zeer weinig moeite ook
onze methode van seinen door middel van 5 cijfers eigen maken.
Een groot aantal seinvoorwerpen is bij onze methode niet noodig
bij gebruik van de middelen der 3e seingroep heeft men slechts één
seinvoorwerp, en kan toch even goed met behulp van seinboeken werken.
Bij gebruik van de middelen der 2<? groep behoeft er volstrekt
geen groot ophangtoestel gemaakt te worden, dat moeielijk trans
portabel is.
De beschouwing van plaat IV, waarop eenige seintoestellen zijn
afgebeeld, zal hieromtrent geen twijfel overlaten. Bamboe is in Indië
het aangewezen materiaal voor seinpalenwelke men bij colonnes
wil medevoerenen 3 of hoogstens 4 koelies zijn voldoende om alles
te dragen wat daarbij behoort. En waar het er op aankomt de
transportmiddelen tot het allernoodzakelijkste te beperken, zal men
bijna overal de middelen vinden om zulk een seinpaal te maken.
Het is hierbij vooral dat een groot nadeel van den toestel van den
Heer Vreede aan het licht komt. Hoe zal men daarmede werken
als het terrein niet zoo open is, dat men ook met vlaggen kan seinen
En nog, met eene vlag kan men in een boom klimmen. Overal
dus wkiar eene colonne op eene bepaalde plaats aangekomeneen
eenvoudigen toestel zou moeten oprichten om te seinen met de mid
delen der 2e groep, zou voor den toestel van den heer Vreede eene
observatiestelling moeten gebouwd worden, waarop die toestel met
alle toebehooren, zoomede het bedienend personeel, plaats zou