121
Je Zwarte (rechter) welke iets hooger bij Hung Hoa hare schatting
betaalt. Tien K. M. stroomafwaarts van de Zwarte rivier begint
de delta-vorming der Roode rivier en 40 K. M. stroomafwaarts aan
den rechter oever ligt Ha Noi.
De delta van de Roode rivier is voornamelijk de strijdplaats der
Pranschenzij is een waterland door ontelbare kanalen en spruiten
doorsneden, waar men slechts smalle wegen en voetpaden vindt. Het
land is bebouwdvoornamelijk vindt men er rijstvelden, welke een
groot gedeelte van het jaar onbegaanbaar zijn. Daar de velden
omringd zijn door dichte bamboe heggen en struikgewas, worden de
voetpaden en kanalen even zooveel défilé's, waaruit men geen overzicht
heeft op het omliggende land, een geliefkoosd terrein voor de guerilla.
Het land ligt tusschen den keerkring en den equator en heeft een
klimaat als dat van Zuid-Europa. De hoofdwinden zijn Doord- en
zuidwinden welke de groote hitte afkoelen; de kusten worden dikwijls
geteisterd door typhoons. De maanden April en Mei, de tijd der
kentering, zijn de meest ongezonde; de regentijd duurt van Mei tot
Augustus; dan zjjn troepenbewegingen hoogst bezwarend. De in
vloeden van het klimaat, vooral het groote verschil in temperatuur
bij dag en bij nacht en de groote hitte in den droogen moesson,
werken verderfelijk op het gestel van den Europeaan. Wanneer
men nu nog in aanmerking neemt dat er gebrek aan goed drinkwater
is, zoodat het water eerst gekookt moet wordendoor het gebrek
aan wegen het transport te land moet plaats hebben door middel van
koelie's, buffels of iulandsehe wagens met één wiel in het midden;
het geschut moeilijk te vervoeren ishet land weinig oplevert voor
de verpleging, daar de bevolking zich niet met vleesch voedt en
alleen buffels houdt voor den landbouw, dan ziet men dat de Pranschen
aan hunne vloot als operatie- basis gebonden waren en de waterwegen
de eenige operatie- lijnen vormden.
AVat de bevolking betreft, Tong King is de bakermat van het
Annamietische ras, dat echter sterk vermengd is met het Chineesche.
De sterkte wordt verschillend opgegeven; men schat haar op 10
millioen, terwijl die van Annam slechts 3 millioen zou bedragen.
De Tongkineezen worden ons afgeschilderd als veel slechte eigen
schappen te bezitten, het gewone gevolg van eeuwenlange onder-
