158
economisch voordeelig is te achten. Eene eenvoudige berekening
doet gereedelijk inzien, dat in dit opzicht wel eenige twijfel gewettigd
is. Voor 1 kilogram geconserveerd vleesch in bussen, wordt na
melijk eene hoeveelheid gebruikt van 1,25 kilogram vleesch zonder
beenderen, of, aannemende dat het vleesch 20°/0 beenderen bevat, van
1,56 kilogram vleesch met beenderen. Aangezien nu het geconser
veerde vleesch, ten opzichte van de physiologische waarde, aan
versch vleesch gelijkgesteld kan worden, zou de prijs van het bus-
senvleesch 1,56 x f 0.75 f 1.17 mogen bedragen, om dezelfde
firianciëele uitkomsten te verkrijgen, welke door de verstrekking van
vleeschpoeder bereikt zouden worden.
In hoeverre dus door J., uit het feit, dat aan de troepen te Atjeh
het bewuste „Fleischpulver" niet verstrekt werd, ten rechte wordt afge
leid, dat door het Indisch legerbestuur niet immer de meest economische
weg is bewandeld, om deze troepen van dierlijk voedsel te voorzien,
vermeen ik, na de bovenstaande toelichtingen, aan de beoordeeling
van den lezer te moeten overlaten.
Alvorens van dit onderwerp af te stappen, vermeen ik nog te
moeten wijzen op de onjuiste mededeeling van J., dat in Duitschland
sedert den laatsten tijd twee „Fleischpulver-fabrieken" gestadig in
werking zijn om aan de vele aanvragen te kunnen voldoen, en wel
de eene te Berlijnde andere te Mainz. De lezer zou daaruit al
licht kunnen afleiden, dat, aangezien de conservenfabriek te Mainz
eene zuiver militaire inrichting is, het bedoelde vleeschpoeder door
het Duitsche legerbestuur als vleeschconserve voor het leger is aan
genomen. De waarheid is evenwel deze, dat te Mainz geen vleesch
poeder wordt vervaardigd en dat de maatschappij „Carne-pura", die
uitsluitend de fabricatie daarvan in handen heeft, één fabriek te
Buenos- Ayr es heeft gevestigd, waarin het onvermengd vleeschpoeder
wordt gemaakt, terwijl zij, in eene tweede fabriek te Berlijnde met
vleeschpoeder vermengde praeparaten (erwtensoep, boonen- en linzen
soep enz) doet bereiden.
Het tweede praeparaat, waarop door J. de aandacht wordt gevestigd,
is de samengeperste rijstesoep. Hoewel voorkomende in de tabel van
de soorten en hoeveelheden van verduurzaamde levensmiddelen, welke,
in vervanging van gelijksoortige gewone levensmiddelen, aan de troepen
