196 - in de tweede plaats geen heil zag in de herstelling van het Sultanaat. Met zelfvoldoening zag ik dat de heer K. erkent dat de Regeering den Habib in de eerste plaats niet vertrouwde. Dat zij geen heil zag in de herstelling van het Sultanaat komt volgens hem eerst in de tweede plaats. Dus het aanknoopen van onderhandelingen stuitte af, zooals ik in de noot op bladz. 230 van het I. M. T. ver meldde, op het niet vertrouwen van deu Habib. Wie weet wat zou zijn gebeurd wanneer men toen eens wel vertrouwd had, en zich niet had laten afschrikken door de 60000 of 70000 dollars, die ('t staat op bladz. 7 van het Koloniaal verslag van 1875 duidelijk te lezen) de Habib van het Gouvernement verlangde om, als hij in Atjeh kwam, de hooiden tot onderwerping (1) (ik cursiveer) over te halen en ook om geschenken aan hen uit te keeren. Men ziet, de 60000 a 70000 dollars werden toen gevraagd, niet om te bewerken dat Toeankoe Daoed tot Sultan zou worden verheven, maar om te bewerken dat de hoofden zich zouden onderwerpen. Wil de heer K. nu bladz. 635 van de mail-editie van de „Nieuwe Rot- terdamsche Courant" van 10 Mei 1877 opslaan, dan zal hij zien dat mijne vraag: Wanneer toen eens f 175000 (2) waren gewaagd, sloeg op die onderwerping. En ik herhaal: Tegenover de schat ten die Atjeh later gekost heeft, zou die som al zeer weinig be- teekend hebben. Helaas! Er was toen reeds zooveel gesproken en geschreven over de rijksdaalders van den generaal Tan Swieten, en over het gemak, waarmede Atjeh met geweld kon worden ten onder gebracht, dat de Regeering wel moest terugdeinzen voor het aanwenden van het argument irresistible. Of meent de heer K. dat eene Regeering geene rekening moet houden met de publieke opiniezelfs dan wanneer deze door dagbladartikels en vlugschriften op een dwaalspoor is gebracht? En ook met het oog op het opdragen van het Sultanaat aan een Atjehsch hoofd onder onze suzereiniteit (zie het slot mijner noot op bladz. 230 I. M. T. No. 2 van dit jaar) herhaal ik de geciteerde woorden omdat de Regeering daarin zeker meer heil zou hebben gezien, wanneer mannen als „Een Patriot" haar niet hadden diets (1) Tot onderwerpingzoo staat er, en niet tot, herstel van het Sultanaat. (2) 70000 dollars f 175000.

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

Indisch Militair Tijdschrift | 1884 | | pagina 207