44
menten meermalen nutteloos heen en weer trekken, terwijl het voor
schrift den vijand spoedig het middel aan de hand doet, om onze
troepen op eene voor hem gemakkelijke en niets gevaarlijke wijze
af te matten. De bedoeling van eene dergelijke bepaling is echter goed.
Afgescheiden van de hierboven gemaakte opmerkingen betreffende
de samenstelling, hebben wij nog een groot bezwaar tegen de bepaling
dat een ieder, die met de wapens in handen wordt aangetroffen, zoncler
vorm van proces wordt neergeschoten. Wij geven toe dat detache
menten als hier bedoeld in omstandigheden kunnen geraken, dat zij
door krijgsgevangenen te maken en mede te voeren, het beoogde
doel zullen schaden, zelfs missen. In zulke gevallen blijft het aan
het oordeel van den commandant overgelaten hoe te handelen.
Doch het gaat niet aan, om in een voorschrift op den velddienst
voor een leger van een Christelijke mogendheid zulk eene met het
eerste begrip van goed recht strijdende bepaling op te nemen en
eenige volzinnen verder zich niet te ontzien de zalvende woorden te
bezigen, dat die detachementen „hun vertrouwen alleen op God,
„zich zelf en in hun wapens moeten stellen."
En hiermede kunnen wij de door C.Sr. gemaakte bemerkingen
als behandeld beschouwen, doch veroorloven ons nog de opmerking,
dat hij geen rekening houdt met de ondervinding bij het aangeven
der wijzen waarop een volkomen bruikbaar velddienst-reglement binnen
korten tijd kan worden verkregen. Hij toch kan weten, dat het
verstrekken aan een voldoend aantal uitgekozen officieren van een
opdracht om elk voor zich zelf zulk een werk samen te stellen niet
tot een gewenscht einde kan leiden, zoomede dat zulk een werk
vastgesteld op de wetenschappelijke vereenigingen veel, zelfs zeer
veel tijd zal vereischen, wil men de zekerheid hebben, dat de voor
schriften, zoowel wat strekking als redactie aangaat, overeenkomen
met de inzichten vau de meerderheid der officieren.
PadangMei 1884. H. C. A. R.
De redactie wenscht hiermede het debat in dit Tijdschrift tusschen
H. C. A. R. en C. Senior over het Voorloopig Voorschrift op den
Velddienst van het Indische leger te sluiten. Rep.