588
niet overnemen, maar liever in den loop van ons betoog doen uit
komen, dat dit tijdschrift ook dienstig kan zijn, wanneer men citeeren
wil, om de meening van den weinig betalenden patriot te bestrijden.
Wij zullen thans overgaan om hem, waar hij over Algerië schrijft,
op den voet te volgen.
Na Spanje: Frankrijk. Ik heb altijd gedachtdat wanneer het
er op aankomtkoloniën te onderwerpen en te beheerenFrankrijk bij
onsen niet wij bij Frankrijk in de leer moeten gaan.
Deze meening is het meest nog door de Franschen zeiven uitge
sproken en door ons en anderen nagezegd. De Franschen, die zoo
spraken, maakten deel uit van de eertijds machtige anti-koloniale
partij, welke vroeger veel kwaad heeft gesticht en welke thans, hoe-
wil minder sterk, nog steeds bestaat.
Die meening vond eenmaal grond in de omstandigheid, dat Frank
rijk vroeger eene proeve van koloniale staatkunde had afgelegd in
Canada, welke proeve niet zeer gelukkig is geslaagd, en uitgeloopen
is op de overgave dier kolonie aan de Engelschen.
Doch ten opzichte van Algerië is het geheel anders. De blaadjes
zijn thans omgekeerd. Het zijn nu de Nederlanders die in Algerië
les kunnen nemen, in al hetgeen taaie volharding vermag en wat in
een vijftigtal jaren te scheppen is.
Dezelfde Revue politique et littéraire door den weinig betalenden
zoo vaak te hulp geroepen, zegt er het volgende van:
„Depuis plusieurs années déja, nous luttons contre le dédain et
l'indifférence qui ont été trop longtemps de mode en France a l'égard
de notre colonie algérienne. Nous avons fait de la bonne besogne
en Afrique, de la besogne bien meilleure que celle des Anglais. La
France est, a l'heure actuelle, le seul peuple qui ait pris solidement
pied dans cette partie du monde et qui y ait créé un établissement
prospère. Le développement de l'Algérie est plein de promesses
pour le róle que la France est appelée a jouer en Afrique. Pour
peu que nous ne perdions pas de temps pour donner a l'Algérie les
prolongements nécessaires, nous pourrons constituer avant la fin du
siècle un véritable empire colonial africain."
„La France a le droit, répétons-nous, d'etre fiere de son oeuvre
algérienne. C'est aussi la pensée de tous les observateurs étrangers