6 BO
het kleinere paardenras en het moeielijker terrein nog bovendien on
gunstige factoren voor de beweegbaarheid warenniet meer kon
worden geëischt. Toch werkte men hier met succes aan het ver
lichten van het veld-materieelminder echter met het doel om daar
mede snellere gangen te kunnen aannemen, dan wel om het transport
op geaccidenteerd terrein bij expeditiën minder bezwaarlijk te maken
men voerde toch destijdszooals daareven reeds werd opgemerkt
dikwijls de zware veld-artillerie op expeditiën mede.
Het vroegere Indische 6 'tÈer materieel, dat een gevolg was van een
streven in die richting, was zelfs zulk een model van lichtheid, dat
de Nederlandsche veld-artillerie het als voorbeeld aannam voor haar
eigen materieel bij de belangrijke reorganisatie van dat wapen in 1847.
Was de invoering van dit materieel in Nederland echter slechts
eene eerste schrede op den wegdie langzamerhand zou leiden tot
de tegenwoordige groote beweegbaarheid der veld-artilleriein Indië
bleef men zich en destijds niet zonder reden met het verkregen
standpunt vergenoegendat toeliet om korte afstanden op gunstig
terrein in draf af te leggen, waarbij vijf kanonniers op den voorwagen
plaats namenterwijl de korporaal zich aan den staart der affuit
moest vastklampen.
Bij de vervanging der 6 "Kier batterijen door de getrokken 8Cm veld-
batterijen in 1875, waardoor het materieel een weinig lichter werd,
bleef deze wijze van vervoer bestaan en dus de snelheid van be
weging dezelfde.
Door de jongste verwisseling van het 8cm voorlaad- tegen het 7cm
achterlaad-materieel is dit andermaal, en thans vrij belangrijk, verlicht
[tot 975 Kg]. Thans echter is niet alleen de snelheid van beweging
daarbij niet toegenomen, maar integendeel verminderd. De veel
kleinere voorwagens toch laten niet meer toe dat daaropzooals vroe
ger, vijf kanonniers plaats nemen er zoude hoogstens plaats zijn
voor drie terwijl het vervoer van den korporaal op de hoekige
stalen affuit, in den geest zooals dit vroeger geschiedde, ondoenlijk
zal zijn, zoolang wij niet over korporaals met stalen ledematen kun
nen beschikken.
De draf, tot heden in vele gevallen mogelijk en bij de opmarschen
tot de batterij stelling regel, is thans onmogelijk geworden. De onlangs
