165
verdelging, zooals do Spanjaarden dat deden in Amerika, maar dat
strookt niet meer met de begrippen der moderne beschaving en gaat
bovendien onze krachten te boven. Men kan een tweede middel aan
wenden, namelijk, in het veroverde land met lieden van eigen ras
zoo te koloniseeren, dat de ingevoerde bevolking de inboorlingen
overheerscht en verdringt, de weg dien Frankrijk thans inslaat, maar
dien wij te Atjeh onmogelijk kunnen volgen, omdat wij daar niet
kunnen koloniseeren, zooals de Franschen dat doen in Algérië. Men
kan eindelijk trachten het volk dat moet worden ten onder gebracht,
na de eerste slagen gegeven en zich gevestigd te hebben, te doen
begrijpen dat zijn belang ook het onze is, en het, door op tijd te
werken, trachten te winnen.
De laatste weg werd in vroegere tijden door ons ingeslagen en
had ook te Atjeh moeten worden gevolgd, omdat de beide anderen
onze krachten te boven gaan.
In een volgend opstel mijne beschouwingen, over 't geen X. zegt,
omtrent het geschrift van den niet veel betalenden patriot.
't Publiek moge daarna oordeelen over de waarde zijner recensie.
H. A. A. N.
