423
bepaald rekening worden gehouden bij het kiezen van het emplace
ment eener militaire vestiging.
Drink- en kookwater wordt door de Bataks gedeeltelijk uit het
meer en gedeeltelijk uit de beken genomen en eenigszins gefiltreerd
door in het zand nabij den waterspiegel kleine ingravingen te maken.
Beter is het water dat door enkele bronnen wordt geleverd en dat
over het algemeen zeer koel en helder is.
liet grondwater heeft vermoedelijk een zeer onregelmatig peil,
afhankelijk van de diepten der leemlagen beneden het maaiveld en
van den stand van het water in de loembangs. In de natte sawah-
strook langs het meer valt het peil ongeveer met de oppervlakte van
den bodem te zameu, terwijl het in de hooge grasvlakten verscheidene
meters beneden het maaiveld ligt.
Behalve in eeuige der diepste plooien der loembangs en in de on
middellijke nabijheid van het meer, schijnt de afwatering van het
grondwater overal voldoende verzekerd.
De hierboven beschreven bodem heeft over het algemeen geen
ongunstigen invloed op den gezondheidstoestand, behalve de sawah-
strook langs den oever, die wegens den voortdurend hoogen stand
van het grondwater steeds drassig is en waar de moerassige plekken
langs de uitmondingen der beken ongetwijfeld miasmen doen ontstaaD.
De golvende grasvlakte biedt uit een hygiënisch oogpunt beschouwd
zeer vele voordeelen aan. De humuslaag is onbeduidend en nergens
dikker dan 0,05 M., de bodem is slechts met zeer weinig organische
stoffen vermengd en zeer poreus, zoodat het regenwater snel ver
dwijnt en de zonnewarmte gretig wordt opgeslorpt.
Het grasbekleedsel, dat alleen op enkele afgestorte plekken aan
den rand van spleten en ravijnen ontbreekt, ontneemt aan de uitdam
pingen van den bodem vele schadelijke eigenschappen.
In het algemeen kan men aannemen dat, hoe meer men zich van
den oever verwijdert en zich dus op de hooger gelegen graslanden
begeeft, men ook des te meer waarborgen zal vinden dat aan de eischen
der hygiëne kan worden voldaan, omdat op die terreineu het grond
water met betrekking tot het maaiveld den diepsten stand heeft en
men het verst van de uitdampiugen van den oever is verwijderd.
Men vindt in die hooger gelegen graslanden plateau's, die 20 tot