426
binnen Toba (in zijne eigene kampong Bakara aan het Toba-meer)
te komen vestigen.
Toen de oorlog met Atjeh was uitgebroken, gaf een van daar ontvangen
schrijven hem aanleiding om met de zendelingen de vraag te bespreken
of hij zich als bemiddelaar zou kunnen aanbieden. Op hun aanraden zag
bij van dien stap af. Na zijn dood betwistten zijne beide zonen elkander
de opvolging in de door hem bekleede waardigheid en voor ieder van hen
vormde zich eene partij in Toba. Twee jaren lang bleven de gemoederen
verdeeld en toen het pleit beslecht was ten gunste van den jongsten zoon,
was het ontzag dat de bevolking vroeger voor haar priesterhoofd koester
de, zeer verminderd. De persoonlijkheid van den 18-jarigen Singa Man
garadja was niet geschikt om het verloren aanzien weder te herstellen en
zijne aanhangers trachtten hem tot daden te drijven, die hem in de
oogen van het volk zouden kunnen verheffen, en in 1878 aanleiding-
gaven tot de bovengenoemden expeditie, welker doel als bereikt kon
worden beschouwd, toen Singa Mangaradja en zijn hardnekkigste
medestander Radja Deang, hoofd van Lagoe Boti, door onze troepen
in hun eigen gebied aangetast en getuchtigd waren.
Sedert '1879 was aan zendelingen van het Rijnsche zendelingge
nootschap vergunning verleend zich in de Tobalanden te vestigen.
De mededeeling van bovenstaande bijzonderheden mogen tot in
leiding strekken van de thans volgende gebeurtenissen, bij welker
beschrijving de journalen en het rapport van den expeditie-comman
dant in het belang eener juiste voorstelling op den voet gevolgd zijn.
Hoewel de inlijving der landschappen, genoemd in het Gouvernements
besluit van 16 Januari 1883 No. 21, in Februari van dat jaar on
gestoord afliep, waren er, toen zich in April d. a. v. een controleur
te Baligé vestigde, reeds teekenen van gisting onder de bevolking waar
te nemen, hoofdzakelijk onder het deel dat zich onder eene gevestig
de orde van zaken de gelegenheid benomen zag, hare ware of ver
meende rechten met de wapens te beslechten. Onder hen die den
toenemenden invloed der Europeanen met wrevel gadesloegen, nam
Singa Mangaradja eene eerste plaats in. Naarmate die invloed steeg
Koloniaal verslag1 van 1879.
