38
standen zouden eene opvoering tot 4 per 1000 man wettigen, omdat
de oorlog daar anders zal worden gevoerd, uithoofde van zijn uit
sluitend defensief karakter, van den vijandelijken operatiebasis (de
zee en verder de toegankelijke punten van Java's noordkust) en van
de gesteldheid van het vermoedelijke terrein des oorlogs.
De indeeling van 6 stukkeu per batterij is eene navolging van
de formatie, die in Europa bij de groote legers is aangenomen.
Dddr noodig, omdat de artillerie steeds in groote massa's op de
slagvelden verschijnt, en de leiding van de marschen en van het
vuur daardoor gemakkelijker wordt, is zij in Indië ownoodig, omdat
de defensieve oorlog, dien wij te voeren zullen hebben, de oplossing
der batterijen in sectiën en halve batterijen wel tot regel zal maken.
Van batterijen van 8 stukken laten zich gemakkelijk twee sectiën
detacheerende commandant houdt dan nog een goed tactisch geheel
onder zijne bevelen. De korte marschlijnen op Java's noordkust
en de splitsing in eene gevechtsbatterij en de reserve, veronzijdigeu
het moeielijker toezicht op marsch voor die gevallen, dat volle bat
terijen vereenigd marcheeren. Groote gevechten moeten angstvallig
worden vermeden, zoodat de leiding van het vuur ook geen hoofd
bezwaar zijn kan. Voordeelen (overwegende) van de zes stukken
formatie in Indië hebben wij nooit vernomen, behalve de voor Eu
ropa geldige.
Wat de heer V. daarvan heeft gezegd, is ons onbekendwij zeggen
wat wij er van denken en dachten, toen wij „de Wenken" schreven.
Het moge raadselachtig klinken in des heeren V's. ooren, toch is
't waar, dat om technische redenen een draagbare vuurmond met
affuit niet te maken is. Om niet weder te worden misverstaan zij
hier gezegd, dat wij met „een vuurmond" niet bedoelen, le premier
vonu, maar een krachtig, vermogend kanon, met eene goede trefkans
en voldoende uitwerking, en van hetzelfde kaliber als dat der veld
kanonnen en mortieren.
Behalve dat men nog geen goed lastdier heeft gevonden, dat de
zware lasten behoorlijk dag aan dag draagt en op den moerassigen
bodem der vlakten- buiten en in het gebergte, de diensten kan pres-
teeren, die er in zijn geboorteland van gevorderd kunnen worden (1),
(1) Wij wijzen hier ook op de hoefgebreken, die in den natten bodem bij de
