563
sehjke verwondingen, doordat de mantel van den kogel afscheurt,
en met fijne stukken en splinters in vleesch en beenderen dringt.
Zulke wonden zijn ongeneesbaar. Aan den heer Lorenzden eigenaar
eener metaal-patroonfabriek te Karlsruhewelbekend aan de bezoekers
der Internationale en Koloniale tentoonstelling te Amsterdam door
zijne prachtige hulzen en patronen, is het echter gelukt een projectiel
met metalen mantel samen te stellen, dat deze gebreken niet heeft.
Kogel en mantel zijn hierbij aaneengesmolten, en maken als 't ware
één geheel uitterwijl de mantel niet loslaat, zelfs bij het doorboren
van ijzeren platen. Dusdanige kogels noemt men compound-projectielen.
Professor Hebler gebruikt drie verschillende soorten dezer kogels
bij zijn geweer, namelijk met koperen, messingen en stalen mantel;
laatstgenoemde soort voldoet beter dan de beide anderen.
De verwondingen door compound-projectielen te weeg gebracht
moeten zoo humaan mogelijk zijn. De kogel wordt weinig of niet
misvormd, maakt slechts een nauw kanaal in het getroffen lichaamsdeel,
zonder bij het doorboren van spieren en beenderen, die vernielingen
te weeg te brengen, welke veroorzaakt worden door hard-, en
voornamelijk door zacht looden kogels, benevens door projectielen met
lossen metalen mantel. Het compound-projectiel gaat ook door
verscheidene personen, die achter elkander staan, en kan hen allen
tijdelijk buiten gevecht stellen.
Om de uitwerking van een kogel te kunnen beoordeelen, neemt
men aan, dat een projectiel hetwelk een 2,5 cM. dikke grenen plank
doorboort, kracht genoeg bezit om een mensch buiten gevecht te stellen.
De lengte van den Heèfer-compound-kogel van 15,5 G. is 35 mM.
of 4,6 kaliber; terwijl de geheele patroon 76 mM. lang is en 31,9
G. weegt. Een jaar of wat geleden nam men nog eeue lengte van
2,5 kaliber als maximum voor den kogel aan, daar men meende, dat
laatstgenoemde anders door de rotatie niet voldoende gevrijwaard
zou worden tegen de storende invloeden, welke op hem werken tijdens
zijn tocht door de lucht. Men dacht dat de kogel dan niet met de
punt zoude treffen, doch onder weg om zoude slaan.
Door hunne groote lengte beginnen de nieuwerwetsche kogels
langzamerhand op pijlen te gelijken. Niets schijnt te beletten het
kaliber nog kleiner dan 7,5 mM., en de projectielen langer dan 4,6