617
Bij den aanval op een dorp of eene kleine aarden versterking, moet
men het beginsel toepassen, om te trekken en den terugtocht te bedreigen,
alvorens de storm begint; de vijand vlucht dan. Op een houten fort
doet men den aanval des nachts en tracht men brand te stichten met
handgranaten, brandgranaten enz. (de Chineezen maken er ook gebruik
van, alsmede van rivierbranders.) Indien men des nachts in een blokhuis
wordt aangevallen, moet men het terrein verlichten met vuurpijlen, licht-
potten en een raseerend vuur afgeven.
Moeilijkheden in de hevelvoering. De twee groote bezwaren zijn: 1°.
snel te mareheeren zonder wegen2° de konvooien te organiseeren zonder
andere transportmiddelen dan koelie's.
Snel vooruit te willen rukken is bijna onmogelijk. Er is echter één
middel, door gebruik te maken van de waterwegen. In het begin van
den veldtocht werd daarvan dan ook uitsluitend gebruik gemaakt; dat
gaat goed, zoolang er steenkool en water is. Maar men moet toch ein
delijk debarkeeren, de troepen laten mareheeren en de kanons voortbe
wegen; daarvoor heeft men wegen noodig; de waterstand kan te laag
worden voor de schepen, kanonneerbooten en transportvaartuigen. De
Romeinen mare heerden door vóór zich uit wegen aan te leggen. Laten
wij hun voorbeeld volgen en marcheerende, wegen maken en laten wij 30,
des noods 60 dagen besteden om te Lao - kai en Lang Son te komen.
Wij zullen daardoor ouzen rug kunnen dekken en onze verplegingsmiddelen
zullen volgen; want de kanonneerbooten enz. kunnen door gebrek aan
water of bandjirs opgehouden worden.
Men ageert in dit land slechts gedurende het drooge seizoen [van
October tot April] wanneer de waterstand laag en de grond droog is.
De aanvalsmarschen geschieden bij maanlicht [droog weder en heldere
nacht].
Twee punten moet de bevelhebber wel overwegen vóór hij tot den
aanval besluit, n. 1. 1°. of de wegen, dijken, rijstvelden droog genoeg zijn
voor den opmarsch der troepen en de artillerie; 2°. of de waterwegen
genoeg diepte hebben om levensmiddelen en versterkingen met vaartuigen
op te voeren.
Vooral omdat dit laatste dikwerf niet het geval is, moet de kruin dei-
dijken, over eene breedte van minstens 3 Meters verhard worden, dit
werk laat men verrichten door Annamieten en men kan gebruik maken
van de materialen van de talrijke vervallen pagodes.
Men moet gebruik maken van de wegen op de dijken, het tracé ver
beteren, den waterafvoer regelen door sluizen om het af te laten loopen
