618
of het terrein te inundeeren, zooals in Holland geschiedt; kleine bruggen
en waterleidingen vervaardigen van bamboegroote bruggen van met
selwerk en steenen; de wegen verharden door gebroken steenen; het
weggraven en ophoogen van grond door koelie's laten verrichtenop de
waterwegen moet men draagbare vlotten hebben die door kanonneerbooten
gesleept worden.
Het is zeer goed dat men eene afdeeling voor den luchtvaartdienst
gezonden heeft, maar vóór alles heeft men in Tonkin pontonniers met
ponton materieel noodig.
Met één of twee bataljons van 1000 man (vreemden legioen of Afrik,
compagnieën) of met 1500 gepreste Annamitische koelie's (100 per dorp,
naar de sterkte der bevolking) maakt men per dag 1 K. M. weg ter
breedte van 3 M, met verharde bovenlaag, of 30 K. M. in 30 dagen
(zonder ongevallen, kunstwerken of gevechten).
Zijn de wegen eenmaal klaar, de konvooien door de intendance geor
ganiseerd, dan kan er eerst sprake zijn van snel marcheerende bewaking
wordt gemakkelijker, de gemeenschap levendiger, de koelie's volgen zonder
geleide, en naar behoefte kan men wagens laten maken en bespannen
karren gebruiken.
Daar zal men toe moeten komen. De sampan kan niet het ideaal
transportmiddel blijven.
De bevelhebber zal vervolgens twee statistieken moeten vervaardigen
1°. de indeeling der dijken waar langs het grootste vervoer plaats
heeft
2°. de indeeling der dorpen in vriend of vijand.
In een land waar ieder als de gelegenheid zich voordoet gaat rooven,
zal hij uit den ijver waarmede aan de wegen gewerkt wordt, vooral den
graad van vriendschap der bevolking kunnen bepalen.
Optische telegrafie. In een land waar de roovers de telegraafdraden
kunnen doorsnijden en waar elke vesting of post als het ware geblokkeerd
is, was het gebruik van den optischen telegraaf zeer belangrijk.
De kaart der optische telegraafverbindingen is gemakkelijk te teekenen
alle posten hebben een toren en een heliograaf die hen met Hanoi, het
hoofdkwartier verbindt. Verder heeft elke colonne eene sectie telegrafisten
die elk oogenblik kunnen werken, orders vragen of over eene hachelijke
positie berichten.
Conclusie.
Onze grootste vijand in Tonkin, buiten het klimaat dat zonnesteken,
koortsen en andere ziekten veroorzaakt, is de werkeloosheid, die ontzenuwing,
