750
vermocht, eerst vroeg om hem Sebehr te zenden, van wiens invloed
hij veel heil verwachtte, en toen hem dit geweigerd werd, 4000 man
troepen, om de ontruiming van Soedan te kunnen uitvoerenook dit
weigerde men.
Intusschen schreed de Mahdi steeds voorwaarts, Berber viel en
daarmee was de terugtocht geheel afgesneden. Toen bleek het dui
delijk, dat Gordon zonder hulp zijn taak onmogelijk zou kunnen vol
brengen, en met kracht werd in Augustus begonnen aan de voor
bereiding van de Nijl-expeditie ter zijner verlossing. De laatste
poging van Gordon om den terugweg te openen, door de zending
van zijn adjudant Stewart, met stoombooten den Nijl af, in het begin
October, mislukte en eindigde met den moord van dezen en zijn volgers.
We weten thans dat die expeditie te laat kwam. Toen de co
lonne van generaal Stewart (1) na haren marsch door de Bayuda
woestijn, Gubat bereikte, kwam ze alleen nog tijdig genoeg om den
val van Khartoum te vernemen en daarmee den dood van zijn held-
haftigen verdediger.
Slaan we thans nog een blik op de geschiedenis van het Oostelijk
gedeelte, tusschen Berber en de Roode zee, waar Osman Digma, als
luitenant van den Mahdi, den opstand aanvoert.
Osman Digma is een afstammeling van den Hadendowa stam, en
had zich in een zeer voordeeligen slavenhandel een goed middel van
bestaan verzekerd, totdat door de verscherpte controle der kruisers
op de Roode zee, zijn fortuin dreigde in te storten.
In 1877 werd een zijner slavenschepen bij Suakim opgevangen,
en terzelfder tijd drie of vier zijner slavenkaravanen aangehouden
en de slaven bevrijd. Yan dat oogenblik braken voor het huis Dig
ma slechte dagen aan, en zon het slechts op middelen, om de over
treders van de door den profeet geheiligde regels en beginselen te
vernietigen.
Hij begon de inwoners van Suakim tegen hunnen Turkschen on
derdrukker op te zetten, doch zonder resultaat, en trok zich ein-
(1) Niet te verwarren met Gordon's daareven genoemden adjudant van denzelfden
naam.
