811 -
draad, nam waar tot welken draad het hoofd reikte en wist daaruit
den afstand te bepalen. Zeer zeker een gebrekkig middel, maar niet
gebrekkiger dan zoovele, die we zelf tot op heden trachtten aan te
wenden en die in principe er mede overeenkomen. Zie het gebruik
van de korrel, dat wij voor de zooveelste maal in het laatste Hol-
landsche voorschrift betreffende de wapenen en schietoefeningen der
Infanterie terug zien.
Meermalen zagen wij den wisscher, op den ontlaadstok geplaatst
en op armslengte afstand van het oog gehouden, gebruiken als den
kijker van Napoleon. De groeven van den wisscher deden hier den
dienst van de draden in den kijker.
Een enkele maal zagen we een hoek gebruiken, waarvan één der
beenen het getal honderdtallen passen aanwijst, waarop een man zich
bevindt, die op dat cijfer geplaatst, met het hoofd aan het andere been
raakt. Aan de eene zijde was die hoek ingericht tot schatting op
Infanterie in staande-, aan de andere zijde in knielende houding.
De hoek werd op de tromp van het geweer geplaatst en dit op arms
lengte afstand van het oog gebracht.
Men ziet, bij al die middeltjes zit hetzelfde principe voor dat
de grootte, waarop een voorwerp zich op verschillende afstanden aan
het oog vertoont, omgekeerd evenredig is met die afstanden. Het
zijn middelen, maar van zeer betrekkelijke waarde. Hoe zelden
gebeurt het dat men den vijand, hetzij -staande of geknield, ten volle
uit kan waarnemen in de eerste en in de tweede plaats, dat hij
door voldoende lang stil te staan den waarnemer tijd tot meten zal
geven.
Huismiddeltjes noemden wij het en rangschikten daaronder ook
het gebruik van de korrel.
Wij vinden in het Hollandsche voorschrift betreffende „wapenen
en schietoefeningen" van 1888, het gebruik van de korrel weder als
hulpmiddel voorgeschreven.
Bedoeld voorschrift zegt daar:
„Als hulpmiddel bij het schatten van afstanden kan met vrucht
„van de korrel worden gebruik gemaakt.
„Om met de korrel den afstand, waarop zich een infanterist of
„cavalerist bevindt te schatten, geeft men aan het geweer een steun-