877
heid den besten weg koos om uit den moeielijken toestand te geraken.
Een aanvoerder die de verantwoordelijkheid voor zulk een besluit
aandurft en zelf meegaat is voor een leger veel waard.
Het kan dan ook niet worden ontkend dat ten opzichte van de
aanvoerders de samenstelling der Britsche krijgsmacht in Soedan niets
te wensbhen heeft overgelaten; met de meeste zorg had Wolseley
zijn staf van bevelhebbers gekozen, hij bestond bijna geheel uit
mannen, die bij verschillende gelegenheden hun sporen hadden verdiend
StewartWood, BulierBrackenburyzij allen hadden met of onder
hem verschillende veldtochten medegemaakt, waarin hij gelegenheid
had gehad hunne geschiktheid en goede hoedanigheden te leeren kennen
Door hen te kiezen heeft Wolseley volkomen consequent in praktijk
gebracht zijn uitdrukkelijke meening, dat de voornaamste stafofficieren
(hieronder begrepen de officieren voor special serviced. z. zij die bij
voorkomende gelegenheden met eenig bevel worden belast) door den
opperbevelhebber moeten gekozen worden. „Indien men hem ver
antwoordelijk stelt voor den goeden uitslag van de onderneming, gaat
„het niet aan hem te dwingen werktuigen te gebruiken, die hij niet
„kent en door anderen zijn aangewezen. Wordt hij geschikt geacht
„om het bevel te voeren, dan is hij ook in staat een goede keuze
„te doen; zoo niet dan is het misdadig hem dat bevel, al was het
„maar voor één uur, toe te vertrouwen. Zelfs wanneer hij geen
„hooger drijfveer kende dan eigenbelang, zou dat voldoende zijn om
„hem de beste personen te doen kiezen. (1)
Inderdaad kan er niet genoeg aan gedacht worden dat de aan
voering in den oorlog alles waard is en dat dus reeds in vredestijd
in dat' opzicht uitsluitend met de behoefte van den oorlog rekening
moet worden gehouden; niet beter kan de invloed van de aanvoering
in den oorlog worden weergegeven dan een Duitsch schrijver dit in
de volgende woorden doet
„Het karakter van den aanvoerder oefent meestal een grooten
„invloed uit op de houding zijner troepen. Onbetwistbaar is het, dat
„de beslissing van het gevecht grootendeels van zedelijke oorzaken
„afhangt; doch ook even vast staat het, dat de zedelijke eigenschappen
(1) The Soldiers pocket-book biz. 119.