reeds gereed om op nieuw beplant te worden, zoodra de regentijd
zou doorbreken. Door de heerschende droogte was de kleiachtige
bodem met een harde laag overdekt, welke de troepen en vooral
de deels onbespannen artillerie, zeer te stade kwam.
De rijstbouw scheen hier dus niet verwaarloosd te worden; door
de afwezigheid van bergen moet 't overigens vrij moeielijk zijn om
de sawahs geregeld van water te voorzien. Dit moest dan ook uit
de Pasei rivier worden afgeleid, waartoe men een vrij diepe lei
ding had gegraven, waarin echter bij onze komst bijna geen water
was. Hoofdzakelijk zal dus het regenwater tot besproeing moeten
dienen.
De kampongs zijn allen met hooge en stevige paggers omringd,
welke meestal van bamboe stijlen zijn gemaakt, die in 2 soms 3
rijen stevig in den grond geplant en door dwarslatten van gespleten
bamboe, bij wijze van vlechtwerk, aan elkander verbonden zijn. Het
land moet een overvloed van bamboe opleveren, als men nagaat, dat
niet alleen de kampongs, maar ieder huis op zich zelve door derge
lijke bamboe paggers wordt verdedigd, die er lang niet oud er ver
waarloosd uitzagenpaggers van levende dadap zijn zeldzamer.
Bijna op iederen hoek van den kampong ligt eene benteng met
1, 2 a 3 lillas op rolpaarden bewapend. Behalve door de gewone
kampong pagger, die de benteng van buiteu af onzichtbaar maakt,
heeft deze nog hare eigen wallen, waarvoor een diepe, meestal drooge
gracht.
Bovendien zijn die bentengs meestal voorzien van geschutstellingen,
traversen en wijkplaatsen, welke laatsten door klapper- en pinang-
stammen gedekte ingravingen zijn. De wallen zijn te lood opgezet,
aan de buitenzijde door levende dadapboompjes, die boven den wal
uitsteken en een soort van pagger vormen, en aan de binnenzijde
door bamboe of pinang stijlen en atap.
Natuurlijke hindernissen, zooals bamboe-doerie stoelen enz. acht
de Paseier niet noodig om zijne benteng te verdedigen; hij maakt
zijn bamboe pagger hoog en stevig en in eenige rijen met grachten
daartus8chen.
Naar het aantal strijders te oordeelen, dat Gedong en eenige daar-
