1272
Er is ééne omstandigheid, waarin de levenswijze van den soldaat
en den dwangarbeider zeer afwijkt van die van den kampongbewoner.
De laatste toch logeert in zijn kamponghut, waarvan hij alle openingen
des nachts geheel sluit, zoodat alle directe toevoer van versche lucht
wordt verhinderdhierdoor zal de lucht in die hut wel bedorven
worden, maar daardoor wordt ook alle directe invloed van den wind
op het lichaam van den rustenden of slapenden bewoner voorkomen.
De soldaat en de dwangarbeider daarentegen logeeren in vertrekken,
geheel ingericht volgens de voorschriften, aangegeven bij algemeene
order N° 62 van 1871. De omwandingen der chambrées en der
verblijven van gevangenen geven door ingangen zonder deuren, vensters
zonder luikenluchtgaten en tralies, van alle zijden gelegenheid tot
directe toetreding van versche lucht niet alleen, maar tevens wordt
daardoor eiken wind of tocht gelegenheid gegeven op den rustenden
of slapenden bewoner direct in te werken, waardoor uitwaseming
der huid wordt belet.
Dat de invloed van den wind meer op den slapenden of rustenden,
dan op den in beweging zijnden mensch inwerkt, kan ieder bij onder
vinding weteneveneens dat verstoring van de uitwaseming der huid
onaangenaam aandoet en dus nadeelig moet zijn.
Opmerkelijk is het, dat personen, aan wie de luchtverversching van
hun slaapvertrek wordt overgelaten, steeds zorgen, dat zij slapende
niet in den wind of in den tocht komen te liggen.
In de chambrées dwingt men door het afnemen van deuren en
ramen den soldaat onder die omstandigheden te slapen. Zelfs in
hospitalen is dat het gevalin het groot militair hospitaal te Welte
vreden b. v. zijn de ramen en luiken uit de vensiers van de zalen,
waar mindere militairen verpleegd worden, geheel weggenomen 5
zelfs logeert men soms verpleegden in de geheel open zijgalerijen
der zalen.
In vroeger jaren werden de chambrées veel meer gesloten gehouden;
zij waren toen veel minder geventileerd en ten gevolge van dien was
de lucht in de chambrées, vooral van Inlanders, dikwijls zoo bedorven,
dat dit ons Europeanen steeds opvielvelen zullen zich dit met mij
Sedert mijne nota over beri-beri aan het Legerbestuur is aangeboden, zijn in
dat hospitaal de ramen weder in de vensters gehangen.
