710
vergadering der korpschefs enz. vóór het oprukken bijwoonde; (1)
op hetgeen op den ln Augustus 1879 werd voorspeld door den
redacteur van de Java Bode, die, wanneer ik mij niet vergis, zijne
inlichtingen almede ontving van een kort te voren van Atjeh terug
gekeerd hoofdofficierop de voorspelling in het Bataviaasch Handels
blad van den 16 September 1879; op de vragenderwijze gedane
voorspelling dd. 19 Mei 1879 in de Sumatra Courantop mijne voorspel
ling iu 't laatst van 1879 aan den heer L'Ange Huet, dat we te Atjeh
binnen twee jaren ons in den toestand zouden bevinden, waarin de Engel-
schen zich toen bevonden in Afghanistan (2) enz. En wanneer gij van
dat alles zult hebben kennis genomen, ben ik overtuigd, dat gij mij zult
toestemmen, dat het den luit.-kolonel Geij van Pittius in 1880 zeei
gemakkelijk viel te zeggen „wanneer te Atjeh het burgerlijk bestuur
wordt ingevoerd, zal een nieuw verzet ontstaan. Immers was toen
reeds sedert lang en gemotiveerd voorspeld, dat bedoeld verzet, na de
wijze waarop Atjeh was ten onder gebracht, noch onder een militair,
noch onder een burgerlijk bestuur zou kunnen worden vermeden.
Hog altijd is waar, 't geen ik schreef op den 4 Augustus 1883 (2)
n. 1.: „Te vuur en te zwaard veroveren wij een stukje van de XXII
„Moekims en verdrijven wij de bevolking uit de XXYI Moekims,
„om daarna te verklaren, dat de oorlog voor goed geëindigd is, 't
„geen de bevelhebber der tweede expeditie niet zeide. Inkiimping
„dus na al die opofferingen. Inkrimping van troepen; inkrimping
„van posten. Geen acht geslagen op de waarschuwende stemmen die
„van alle zijden opgaan, dat het verminderen van de troepenmacht
„juist thans onmogelijk is, omdat de uitgeweken bevolking, verdreven
„zoo als zij is, aan niets anders zal denken dan aan wraak. Wraak
„hoe en in welken vorm ook.
„Hetgeen de waarschuwere voorspelden, wordt bevestigd. Zij had-
„den gezegd, dat het land door vuur en zwaard ten onder gebracht,
„ook door vuur en zwaard dat wil zeggen, door 't als t ware te
„bezaaien met bajonetten ten koste van schatten en menschen-
(1) Zie de Java Bode van 12 en 13 September 1882 „Atjeh voorspellingen."
(2) Zie de Locomotief.