141
in zijn in den Padri-oorlog gewond been, dat hem juist weder bij
zonder hinderde, wat geweken zouden zjju.
Werkelijk ying de overgave eenige dagen later aan. Men begon
met de verschillende gebouwen en inrichtingen tot het plaatselijk militair
commando behoorend. Het bataljon zou het laatst worden overgegeven.
Veel spoed werd er door den kolonel niet gemaakt; integendeel, hij talm
de zooveel mogelijk en gaf elk onderdeel tot in de kleinste détails over.
Den eersten dag werd de cantine onder handen genomendaarvoor
had men natuurlijk een geheelen dag noodig. De pupillenschool
vorderde twee dagen, het overige gedeelte van het kampement vijf. Hier
mede was het militair commando overgegeven, en kwam dus het bataljon
aan de beurt; maar nu werd Poland weer ziek en moesten dus de
werkzaamheden voorloopig gestaakt worden. Het viel hem blijkbaar
zeer hard van zijne manschappen te moeten scheiden.
Intusschen begon de afdeelingscommandant te Semarang ongeduldig
te worden en vroeg inlichtingen, waarom de overname zoolang
duurde. Baudoin verklaarde de vertraging zoo goed mogelijk en
Poland, inziende dat er toch eenmaal een einde aan moest ko
men, kwam weer op de been en begon aan de overgave van het bataljon.
Ook dit ging weder zeer langzaam; voor elke compagnie was een
dag noodigmaar eindelijk, na ongeveer een maand talmens, werden dan
toch, zoowel het militair commando als het bataljon overgegeven.
Hu kwam echter nog het moeielijkstehet vaandel! Poland
weigerde eerst positief dit af te staan. „Neen, kameraad," zeide
hij tot Baudoin, die hem vroeg, wanneer hij het vaandel kon laten
halen, „dat vaandel is mij liever dan mijn hachie dat krijgt ge niet."
Maar, op aandrang van zijn kapiteins, ging hij in 't eind toch ook
over tot deze laatste en zwaarste opoffering. Want wel was zij de
zwaarste, die hij zich gedurende zijne loopbaan zou moeten opleggen.
Het was de volle waarheid, toen hij zeide, dat het vaandel hem liever
was dan zijn leven. Het was hem het symbool van al, wat den
militair heilig is, en hij gevoelde het maar al te welde dag, waarop
hij van dat vaandel scheidde, maakte eerst voorgoed een einde aan
zijne militaire loopbaan. Als burger mocht hij nu nog eenigen tijd
voort blijven vegeteeren, voor Poland was dit geen leven meer; hij
leefde slechts, zoolang hij soldaat was.