165
en wijsbegeerte en heeft zich door geene traditiën laten binden, welke
met die lessen in strijd mochten zijn. Geen wonder dat het systeem,
(als men het een „stelsel" mag noemen!) waarop onze Indische straf
wetboeken gegrond zijn, als niet geleid door de beschouwing der wijs-
geerige grondslagen en beginselen, waarop de strafrechtsleer moet
geacht worden te berusten, hemelsbreed verschilt van dat van het
nieuwe strafwetboek in Nederland.
Niemand van onze lezers schrikke op dat woord wijsbegeerteals
of het een onverstaanbare wetenschap ware, vol van afgetrokkene
begrippen, tot welker beoefening slechts weinigen mogen naderen.
Wijsbegeerte is niets anders dan liefde, begeerte tot de waarheid, die
zich in het leven openbaart, dat is tot wijsheid.
Ieder mensch, die met ernst zijne levensbestemming tracht te berei
ken en met zijné redelijke vermogens naar de waarheid der levens
bestemming van zich zeiven en van den mensch in het algemeen zoekt,
is wijsgeer. In die beteekenis verstaat men door het algemeen of
wijsgeerig strafrecht, de samenvatting in eene systematische orde der
algemeene, den mensch door de Rede kenbaar gemaakte beginselen
omtrent al datgene wat ten opzichte van misdrijf en straf in de
burger-maatschappij recht of onrecht is, zonder welke studiën dier grond
waarheden van het Recht de volledige kennis van eenige bepaalde
strafwetgeving niet te erlangen is. Het is eene dergelijke uitgebreide
ontwikkeling van grondstellingen des strafrechts, met bepaling wat
deswege bij de stellige wet geldende is, die men gewoon is de straf
rechts-wetenschap te noemen. (1)
Met het oog op den titel van het werk, dat slechts in zekeren zin
kan worden beschouwd te zijn „ten dienste van het onderwijs in het
„militair recht ook voor aanstaande officieren in Nederlandsch-Indië"
moeten wij vooral de aandacht vestigen op eene slechts in naam
overeenkomende verdeeling van strafbare feiten, welke volgens het
Nederlandsche nieuwe strafwetboek thans, evenals bij het Indische,
worden onderscheiden in misdrijven en overtredingen.
Wordt volgens het nieuwe Nederlandsche strafwetboek tot het
wezen van misdrijf gevorderd, dat eene handeling of verzuim gepleegd
(1) Mr. Vail Deinse. Algemeene Beginselen van strafrecht, bladzijde 5 en volgende,