192
daan bevestigd: le. dat het projectiel Lorenz, vooral dat met stalen
mantel, een groot doordringingsvermogen bezit en tegelijkertijd geene
of geringe vormveranderingen ondergaat, en 2e. dat dit projectiel dus
op dien grond groote voordeelen zoowel uit een zuiver militair als
heelkundig oogpunt zal opleveren.
"Wij gaan thans over tot de derde serie onzer proefnemingen, die
wij van groot gewicht achten, omdat daardoor bewezen wordt, dat
de uitwerking van de moderne geweerprojectielen op korten afstand
hoofdzakelijk moet toegeschreven worden aan den hydraulischen druk,
doch tevens, dat de propulsie, waarmede het voorwerp getroffen wordt,
daarvoor zeer belangrijk is te achten. Wij stelden die proeven in
op het voetspoor van Reger, door achter de schijf, waarop het te
treffen voorwerp werd bevestigd, een maximaal manometer op te
stellen, die door eene geleidebuis in onafgebroken waterverband met
dat voorwerp wordt gehouden.
Het uiteinde dier geleidebuis werd verder luchtdicht bevestigd in
de met hersenen voorziene schedels of dijbeenen. Toen daarop ver
volgens op een afstand van 10 meter geschoten werd, verkregen wij,
hetzij wij vuurden met den zachtlooden kogel of met het Compound-
geschoss van Lorenz, beide van 11 m. M., uit het Mausergeweer geene
of zeer geringe aanwijzingen op den maximaal-manometer.
Dezelfde bussen, waarvan wij ons in de eerste proefnemingen bediend
hadden, werden met water of stijfselpap gevuld en aan den maximaal-
manometer bevestigd, doch ook hier waren wij aanvankelijk niet in
staat positieve resultaten door aanwijzing op den manometer te verkrijgen
Tegenover deze door ons verkregen negatieve uitkomsten moesten
wij besluiten, dat of de hydraulische druk niet bestond, of dat het
uiteenspringen der voorwerpen of andere momenten, die aan onze
waarneming ontsnapten, de aanwijzing daarvan in den weg stonden.
Ten einde de laatste zooveel mogelijk buiten te sluiten, verbonden
wij op dezelfde wijze als in de eerste proeven, bussen van geslagen
plaatijzer, in den vorm van cylinders met een middellijn van 68 m. M.
en eene lengte van 185 m. M. met den maximaal-manometer. De ge-
heele toestel bevatte 0.07 liter water, dat onder eene drukking van
1 atmosfeer gebracht werd. Op de voorvlakte van bedoelde cy-
lindervormige buis werd op 30 M. afstand geschoten, zoowel met den
