193
zachtlooden kogel uit het Beaumontgeweer, als met het Compound-
geschoss Lorenz met stalen mantel uit het Mausergeweer.
Wij verkregen toen verrassende resultaten: met den zachtlooden
kogel uit het Beaumontgeweer eene aanwijzing van meer dan 10
atmosferen drukking. De achterwand, waarin de manometerbuis
bevestigd was, werd van den cylinder letterlijk afgescheurd. Daar
het eerste schot met hetzelfde projectiel op hetzelfde voorwerp niet
was doorgedrongen, waren wij in staat de percussie- of de propul-
siekracht van denzelfden kogel te bepalen, die op 30 meter afstand
eene aanwijzing gaf van 32/s atmosfeer. Het projectiel van Lorenz
uit het Mausergeweer in denzelfden cylinder doordringende, gaf eene
drukking aan van 3 atmosferen.
Wij kunnen uit het voorafgaande besluiten, dat de snelheid van
het projectiel van de eene zijde en de vormverandering, die het bij
treffen der voorwerpen ondergaat, wel is waar den hydraulischen druk
beheerschen, doch dat de mogelijkheid om dezen te bepalen ten
slotte afhankelijk blijft van den weerstand, dien het voorwerp, dat
getroffen wordt, oplevert.
Wij zijn op grond van onze proefnemingen bereid aan de voort
drijvende kracht van het projectiel een gedeelte van de uitwerking
op het lichaam toe te schrijven, zonder daarom met von Beck te
besluiten: „Die Percussionskraft übt als Hauptfactor den wesent-
„lichsten Einfluss auf die Wirkung der Geschosse aus". Integendeel,
juist door de proeven, op het voetspoor van Reger Verricht, werd
ook hier „der positive Beweis für die Theorie von dem Auftreten
„der hydraulischen Pressung geliefertein Beweis wie er pragnanter
„wohl kaum gedacht werden kann und der auch die iibrigen zur Er-
„klarung unserer speciellen Frage aufgestellten Theorien über die
„Entstehung der Explosions wirkung über den Haufen wirft".
Wanneer wij verder de resultaten der uitwerking door verschillende
geweerprojectielen met elkander vergelijken, dan zien wij, dat het
projectiel Lorenz de grootste doordringende kracht heeft, en tegelijk
de geringste vormverandering ondergaat. Wij worden daardoor
bevestigd in hetgeen door Kocher reeds op grond zijner on
derzoekingen was ontdekt, nl.ein bestimmtes Wechselverhaltniss
zwischen Sprengkraft und Durchschlagskraft. Dieselben Yerande-
1886 Dl. I. 1Q
