400
Het programma spreekt van het opsporen van de bedoeling des
wetgevers bij sommige in het C. W. voorkomende onduidelijke artikelen.
Ook hier zal hij, die niet geheel vreemd is aan de bepalingen in
het C. W. vervat, al aanstonds opmerken dat gemeld strafwetboek
een doorloopende reeks van controversen oplevert, zoodat het thans
moeielijk zal zijn te weten van welke dier onduidelijke artikelen
men de bedoeling des wetgevers liebbe na te gaan. Een blik ge
worpen in het „Crimineel wetboek voor het krijgsvolk te Lande toe
gelicht door Mr. Pols" zal voldoende zijn om een ieder weldra op te
doen merken dat het geheele C. W. is een labyrinth van onduidelijk
heden, waarvan bijkans elk artikel is een duistere gang in het groote
doolhoof van controversen. Het lag eenigszins voor de hand om in dit
geval met name te noemen en te bepalen, welke dier reeks van ondui
delijke artikelen men wenscht opgelost te zien. Thans is die bepaling,
zooals zij daar in het programma is opgenomen, te vaag gesteld
en voor den leek moeielijk te begrijpen.
Het programma heeft ons daarom in deze onderdeelen niet kunnen be
vredigen. Nadat wij dan ook de verschillende punten daarin vervat
met eenige aandacht hadden nagegaan, kwam het ons twijfelachtig
voor, of in het ontwerpen van het programma ook het Hoog Militair
Gerechtshof zoude zijn geraadpleegd. Wij hebben ons in die mee
ning niet vergist. Een onderzoek, door ons ingesteld, verschafte ons
de mededeeling dat het programma zijn ontstaau eenig en alleen heeft
te danken aan de goede impulsie van het Departement van Oorlog.
Het is eene alom bekende waarheid dat men helaas scientia longa,
vita brevis, d. i. de wetenschap is lang, het leven kort niet in alle
vakken der wetenschap even bekwaam kan zijn, zooals in casu in de
Krijgswetenschappen en in die van het Recht. Waar men in een
van beide te kort schiet, zal men verstandig handelen, zich zeiven
niet te veel te vertrouwen doch deskundigen te raadplegen. Ware
dit in dezen geschied, wij twijfelen niet of wij zouden het programma,
dat thans in vele opzichten een goede leiddraad is, in allen deele
als zoodanig hebben kunnen aanbevelen,
Padang, 1 Febr. 1886. M.
