464
Ook het dikwijls voorkomende geval dat nevels boven de opper
vlakte der zee zweven is hinderlijk voor den waarnemer, doch zoo
wel dit als het voorgaande is geen beletsel voor het seinen.
Het wegnemen van het licht, indien dit eenmaal, hoe zwak ook,
woidt opgemerkt, is zoo duidelijk van de andere bewegingen der
spiegels te onderscheiden, dat een eenigszins geoefend persoon zich
daardoor niet kan laten misleiden.
Vooral door met een juist tempo te seinen en de intervallen
even lang te maken, kan met een bewolkte lucht, die de zon eenigs
zins verduistert, het gewenschte doel nog worden bereikt.
Als regel kan worden aangenomen, dat, wanneer het schaduw
beeldje, dat door het in de heliograaf teruggekaatste licht op het
vóórvizier, of op het midden van den duplexspiegel wordt gewor
pen, nog eenigszins, hoe zwak ook, kan worden opgemerkt, of
in korte woorden, wanneer het licht door den seiner nog kan wor
den gericht, de terugstraling nog sterk genoeg is, om aan het
andere station te worden waargenomen.
Hoe gemakkelijk de behandeling van het beschreven instrument
door zijn eenvoudige samenstelling ook moge zijn, veroorzaakt juist
deze eenvoudigheid een groot bezwaar, dat niet verzwegen mag worden.
De inrichting van het gansche mechanisme der heliograaf is ge
baseerd op den loodrechten stand der horizontale as van den spiegel
op de verticale as van het instrument, zijnde de verticaal op het
midden van het platte vlak van den cylinder, waarop het U-vormig
geraamte rust (zie fig. Ij. Is door de eene of andere omstandigheid
een der beide assen ten opzichte van de andere van stand veranderd,
dan is tevens het mechanisme beschadigd en kan niet dan door een
kundig mechanicus weder in orde worden gebracht.
Het U-vormig geraamte leent zich zeer licht tot stooten en de
minste buiging van een der armen van den U-vorm, waarop de
spiegel rust, brengt verandering in den vereischten staud en daardoor
storing in het mechanisme. Een weinig minder sierlijkheid, door het
dikker maken van de bedoelde armen, en een steviger bevestiging
der rustpunten van de samenstellende deelen, zou vergoed worden
door den meerderen waarborg van den vereischten stand der spiegels.
