495
het geval zal blijken te zijn en dan zal er zeker zeer veel meer gepoetst
moeten worden om het materieel te onderhouden, dat dagen lang aan
weer en wind is blootgesteld, op natte terreinen wordt gebruikt, enz.
Ook de fiuancieele zijde van het vraagstuk, een niet te vergeten
factor, die in deze benarde tijden sterk op den voorgrond treedt,
noopt om staalbrons te verkiezen. Deze grondstof, die men reeds in
groote hoeveelheid bezit aan onbekwame bronzen vuurmonden, is
ontegenzeglijk veel goedkooper dau het kostbare gietstaal. De
werktuigen voor het afwerken van het geschut bezit men reeds; zij
zijn duur gekocht, het is dus ook rationeel deze zooveel mogelijk te
gebruiken en er zoodoende profijt van te trekken. Men ziet trouwens
zulke groote schatten liever vloeien in de Nederlandsche schatkist
en verdeelen onder de Nederlandsche werklieden, dan dat zij gestort
worden in den buidel van Krupp ter bevoordeeling van de buiten-
landsche industrie.
Evengoed als Krupp zal ook de geschutgieterij te 's Hage aan
de door Indië gestelde eischen voor een achterlaad-mortier weten te
voldoenmogen dus deze regelen het zoo mogelijk nog tot een punt
van overweging doen maken staalhard bronzen mortieren naast de
stalen te beproeven.
P. C. Van der Willigen.
Soerabaija, April 1886.