539
1869.
Landmacht. Geene aanteekeningen.
Oorlogs-marine. Onder de Inlandsche bemanning van het eskader
nam de beri-beri zeer toe. Aan boord van het opnemingsvaartuig
Stavoren overleden 14 schepelingen. Over het geheele eskader werden
aangetast 158 personen, waaronder 1 Europeaan. De gemiddelde
sterkte was 3031 Europeanen en 964 Inlanders. De ziekte werd door
krachtige voeding en warme bedekking tot staan gebracht.
Aan boord der Stavoren werden wollen dekens verstrekt. Of dit
ook op andere schepen het geval was, wordt niet gemeld.
Gevangenen. Te Banda stierven aan beri-beri 13 personen.
1870
Landmacht. Onder het hoofd „Ziekte en sterfte-cijfers" wordt nog
niets van beri-beri gezegd, maar onder het hoofd „Kazernes en hospitalen"
leest men, dat zich in 1870 een vrij beduidend getal gevallen van
beri-beri onder het garnizoen te Weltevreden voordeed. Als eerste
en vermoedelijk als hoofdoorzaak van den ongunstigen toestand werd
beschouwd de onvoldoende ruimte, die de aanwezige kazernes aanboden.
In afwachting van meer afdoende voorzieningen had men getracht
voorloopig verbetering aantebrengen door de toetreding van licht en
lucht in de kazernes te bevorderen, zoo door het wegbreken van
muurgedeelten boven de kozijnen, als door het aanbrengen van lucht
gaten en het op sommige plaatsen weguemeu der luiken. Dientenge
volge heerschte in de kwartieren ook des nachts eene koele en zuivere
atmospheer. Wanneer een en ander op den duur bleek te voldoen
zou dit zoo noodig en mogelijk overal in toepassing worden gebracht.
Oorlog s-marine. Op het eskader worden aangetast 14 Europeanen
en 149 Inlanders. De ziekte houdt op zoodra de schepen op de rivier
„Daar deze gevallen voorkwamen bij kinderen, die de linker benedenvertrekken be
loonden, welke slecht geventileerd waren, aangezien er geene openingen in den muur
„konden gemaakt worden, zooals dit vroeger in den rechtervleugel was geschied, liet
„ik de vertrekken ontruimen en sedert kwamen geene doodelijke gevallen meer voor.
„Dit voorbeeld bewijst duidelijk dat ophooping van personen in slecht geventileer-
„de vertrekken de ziekte, zoo al niet doet ontstaan, dan toch verergeren. Het
„waarschijnlijk dat deze kinderen reeds leden aan beri-beri, en dat de bedorven lucht
„(overmaat van koolzuur) bij hen weiachtige uitzweetingen in het hartzakje en in
„de long deed ontstaan."
