552
middel tot genezing of ten minste het voorbehoedmiddel vinden. Waar
om geene proeven genomen met eenden en kippen, die volgens Dr.
Schneider aan dezelfde ziekte lijden?
W at mij betreft, ik meen dat het meest aannemelijk is, dat de oor
zaak moet gezocht worden in het te zamen brengen van veel men-
schen in de lage kustlanden, in lokalen met een beperkte ruimte,
vooial wanneer zij uit steen of planken zijn samengesteld. De
Inlandsche soldaten in Engelsch-Indië zijn niet gekazerneerd, maar
logeeren familiesgewijze in afzonderlijke woningen, eene soort van
militaire kampongs. Waarom kan dat hier te lande niet? Omdat
de tucht er te veel onder zoude lijden, daar het zedelijk gehalte
onzer soldaten nog niet van dien aard is, dat zoo iets kan worden
toegelaten? Maar zou dat zedelijk gehalte niet juist verbeteren, wan
neer men den man toeliet zooveel mogelijk te leven als in zijne kam
pongs, of liever zouden, wanneer hij buiten dienst wat meer aan
zich zeiven werd overgelaten, en daarbij eene meer sierlijke, wat
meer met de Inlandsche overeenkomende kleeding werd verstrekt
geene personen van een hooger zedelijk gehalte dan thans in dienst
tieden? Ik geloof het wel. Men zou daarenboven die kampongs
door een muur, eene omheining of eene bamboe-doerie haag kunnen
afsluiten. Ware het niet, dat de vrouwen veel minder door beri-beri
aangetast worden dan de mannen, ik zou meenen dat langzamerhand
alle kazernes besmet zijn. Nu valt dit echter moeilijk aan te nemen.
Maai zeker is het dat de ziekte niet licht zal wijken, wanneer geene
verandering wordt gebracht in de tegenwoordige wijze van huisves
ting. Eu daar men de soldaten, in ergen graad door beri-beri aan
getast, afkeurt, den dwangarbeiders gratie verleent, omdat men aan
neemt dat het eenige middel van herstel is, terugkeer tot de vroe
gere wijze van leven, en daarenboven onder de krankzinniugen te
Buitenzorg de ziekte werd tegengegaan, toen zij naar de landbouw
kolonie werden overgebracht, meen ik te mogen onderstellen, dat
werd op de aangegevene wijze te werk gegaan, verbetering van den
tegenwoordigen toestand zou volgen, ten minste op Java en de Buiten
bezittingen, want op Atjeh zal men, ten minste op de posten en in de li
nie, de tegenwoordige wijze van kazerneering wel moeten blijven volgen.
H. A. A. N.
