570
Meet gij uwe verantwoordelijkheid, dan is reeds veel gewonnen.
„Zij verhoogt," zegt kapitein J. T. T. C. Van Dam van Isselt „de
„zelfstandigheid, verheft het karakter en kweekt liefde tot den arbeid
„en zucht tot eene nauwgezette plichtsvervulling." Zoo gij uwen
plicht in ernst doorgrondt, zult gij met genoegen aau den arbeid
gaan, voor zoover uw werkkring, die ongelukkige werkkring die
u den weg moest aangeven, het werken niet onmogelijk maakt.
Een theorie, die meer aanhangers heeft, dan men wel eens
bekennen wil, en die mede nadeelig werkt, is: „het klimaat leent
„zich niet tot werken." 't Is hier meer de kwaal, die wij boven
met de ontevredenheid bespraken. Niet wetende wat er hapert,
zoekt men, oppervlakkig beschouwer als men is, niet verder dan de
oogenblikkelijke opmerkingen en indrukken.
Om gedachten te hebben moet men denken. En om te denken,
moet men iets hebben om over te denken. Diepe logicawaarheden
als koeien En toch, kameraden hebt gij haar over het hoofd gezien,
toen gij uw gebrek aan studielust aan de warmte toeschreeft.
In uw werkkring en, in verband daarmee, in uwe levenswijze en
opvatting schuilt de fout. Ik word vervelend misschien met mijn
werkkring, maar ik doe met genoegen uitkomen, dat van welke zijde
wij den toestand ook bekijken, die werkkring steeds op den voorgrond
treedt.
Rest te bewijzen nu, dat dit „daar zit de fout" waarheid is.
't Is de zeer eenvoudige logica boven vermeld, die b. v. in Frankrijk
wie zich genie gevoelt of meent te gevoelen, of wie tot ernstige
studie genoopt wordt, naar Parijs, de wereldstad, drijft. Wanneer in
hoofd of hart iets broeit, iets onrustig sluimert, dan voelt men zich
als aangetrokken naar de stad, waar kunst en wetenschap hare voort
brengselen wedijverend ten toon spreiden, waar het gewoel tot leven,
genieten meesleept, waar alle krachten samen schijnen te werken om
de kiem te doen uitspruiten, den droom te verwezenlijken of een
nieuw leven te wekken, als het vorige ondergaat in den maalstroom.
Daar wordt de behoefte geboren, in die wereld iets te worden, wil
men er niet in verdwijnen. Daar, waar alles van lusten en genieten,
Bijeenkomst v/d Ver. t/b v/d Krijgswetenschap, 19 Dec. 1878.
