579
voorkomt. Buitendien, ware de meening omtrent de gevolgen der
overdreven ventilatie juist, dan moesten troepen op marsch zijnde en
onder den blooten hemel bivakkeerende het meest van beri-beri te lijden
hebben, hetgeen niet het geval is. Het blijkt dus, dat bij deze hy
pothesen de uitzonderingen talrijker dan de regel zijn. Een hy
pothese, die zoo weinig den toets der feiten kan doorstaan, kan
niemand bevredigen. Men heeft dus getracht het aetiologisch vraagstuk
der beri-beri op eene andere wijze op te lossen en het oog op de voe
ding doen vallen.
Beri-beri is volgens deze hypothese het gevolg van onvoldoende
en ondoelmatige voeding; ze vindt haar oorzaak in een relatieve ina-
nitie (uitputting) en zou dus een evenknie zijn van de scheurbuik.
Deze opvatting steunt op de volgende redeneering, die destijds, toen
beri-beri alleen nog onder de Javaansohe soldaten en matrozen voor
kwam, inderdaad veel aanlokkelijks bezat
„Beri-beri komt vooral bij Javaansche militairen voor en tast zelden
„Europeanen en Amboineezen aan. Alle drie categorieën verkeeren,
„wat logies, kleeding en dienstverrichtingen betreft, in geheel dezelfde
„omstandigheden. Onderzoekt men echter de tarieven, waarnaar
„zij verpleegd worden, dan ontdekt men een opmerkelijk verschil.
„De voeding der Europeanen en Amboineezen blijft wel beneden
„het normale physiologische fixum, dat voor de behoefte van een
„mensch, die arbeid verricht, geacht wordt noodzakelijk te zijn en is
„dus absoluut ontoereikend, maar de relatieve verhouding der drie
„hoofdbestanddeelen van de voeding, nl. eiwitstoffen, vetten en
„koolhydraten is overeenkomstig de eischen der physiologie. Bij de
„voeding der Inlandsche militairen en matrozen constateert men echter
„niet slechts een belangrijk deficit in eiwitstoffen en vetten, terwijl
„de koolhydraten het gemiddelde ver overtreffen, maar een groot
„gedeelte der eiwit- en vetstoffen moet aan een zeer ondoelmatig
„voedingsmateriaal, nl. de rijst ontnomen worden. De voeding
„blijkt dus in elk opzicht onvoldoende te zijn en hierin moet de
„oplossing van het beri-beri vraagstuk gezocht worden."
YVij merken op, dat als men deze hypothese aanneemt, het er niet
De rijst bevat onder de graansoorten het geringste gehalte aan eiwit en vet en
het grootste aan koolhydraten en exlractiefstofPen.