61
slag,9
i. ontslagen met paspoort zonder cer
tificaat van goed gedrag5,
terwijl alleen aan Belgen werd opgelegd het volgende aantal straffen
1. voor rayonsoverschrijdiug 259
2. goedverkoopen 357
3. dronkenschap 2595.
Leerzaam zoude het zijn, na te gaan, hoe groot het aantal dienst
weigeringen is geweest onder de andere elementen der vreemdelingen
over de hierboven vermelde jaren, speciaal het Fransche, Zwitsersche
en Duitsche element. De statistiek zwijgt daarover en dat is voor
dit onderwerp te betreuren, evenals het jammer is, dat zij de dienst
weigeraars niet in groepen heeft geclassificeerd volgens het aantal
dienstjaren; want daaruit zoude m. i. veel te leeren zijn, omdat ik
geloof, dat het vooral de zoogenaamde leerjaren van den Indischen
soldaat zijn, die het gros der dienstweigeringen opleveren. Die jaren
vallen voor den Europeeschen militair en deze maakt zich het meest
schuldig aan dienstweigering samen met den tijd, waarin hij nog
niet geacclimateerd is en gewend aan een voor hem geheel vreemde
omgeving, levenswijze, voeding en taal.
Het zoude onbillijk zijn, in deze periode van zijn Indischen mi
litairen dienst voor het eerst dienstweigering plegende, van ieder
soldaat onvoorwaardelijk te willen beweren, dat hij een weerspannig
karakter heeft, van hem als 't ware te willen getuigen, dat hij nim
mer een goed soldaat zal kunnen worden en van hem te voorspellen,
dat hij helaas zal moeten gehoorzamen aan de wet van het noodlot,
waarvan zich de kiemen vertoonden in die eerste dienstweigering en
de daarbij ontloken kwade neigingen, als zoovele profetiën van zijn
ongelukkig einde. Zou die soldaat en vooral de jeugdige nog
niet één goede zijde hebben, welke men zich ten nutte kan maken,
om hem voor verder verderf te behoeden? Zou echter dit doel
hetwelk ieder meerdere steeds voor oogen moet hebben ooit wor
den bereikt, door dien soldaat bij een strafdetachement te plaatsen?
Vele voorbeelden zouden het tegendeel kunnen bewijzen. Toen in
1878 zóóveel Europeanen bij het strafdetachement te Klatten waren,
dat het logies aldaar geene ruimte meer aanbood voor nog meer ge-
