99
Militaire straffen uit den Compagnies-tijd.
In dezen jaargang, deel I, blz. 101 namen wij uit het Ned.-Indisch
Plakaatboek van den heer Van der Ohijs den door Jan Pietersz. Coen
uitgevaardigden artikelbrief over, die als het Reglement van Krijgstucht
voor die dagen is te beschouwen. In het onlangs verschenen tweede
deel van genoemd werk vinden wij daarop de volgende, in 1668 door
Maatsuijker uitgevaardigde ampliatiën
1. Die van de militie sullen haer reguleeren ende gereght worden na
den artijekelbrief, van haer Hoog. Mog. de heeren Staten Generael op de
crijgs discipline beraemt, uitgesondcrt in eenige poincten, van welcke om
bijzondere consideratien hier anders gestatueert is.
2. Die bevonden sal worden op sijn schilt wacht geslaepen te hebben,
sal voor d'eerste reijse voor een tijt met et swaere wapen (dat daertoe
gehouden wort) geplant; voor de tweede reijs driemaal gewipt en de
voor de derde reijs boven dien eenige jaeren in de keten (om voor den
Heer te arbeijden) gebannen worden na gelegentheijt van saecken.
3. Maer sal den officier, wiens wacht het sijoock wel en sorgvuldigh
hebben te letten, dat niemant gecommandeert en werde op schiltwacht te
gaan, die droncken ofte beschoncken sij, op arbitrale correctie.
4. Niemandt en sal buijten consent van sijn officieren van sijn geordon
neerde wachtplaets mogen gaen off blijven, op arbitrale correctie, ende
die hem des nachts bevonden sal worden geabsenteert te hebben, sal
insgelijcx voor d' eerste mael met' et wapen geplant; voor de tweede
mael ofte twee nachten aen den anderen uijtblijvende driemael gewipt
worden, maer die drie of meer achtereenvolgende nachten sal uijtblijven,
sal bovendien in de keten gebannen ofte oock wel swaerder gestraft
worden, na de gelegentheijt vande saecken.
5. Ende sullen de bosschieters, die aen lant onder den constapel be-
scheijden sijn, aangaande het uijtblijven, als diergelijcke fouten, deselve
ordre ende straffe onderworpen wèsen, als de soldaeten.
6. De soldaeten, ijemant overlast ofte gewelt aendoende ofte eenige
straatsehenderije bedrijvende, sullen altijt naer gelegentheijt van saecken
swaerder gestraft worden als andre.
7. Ende sullen oock de officieren, onder dewelcke sodanige misda
den voorvallen, niet vermogen deselve te verswijgen ofte te conniveren,
maar gehouden sijn die de naeste morgen bekent te maecken, daer 't be
hoort, op pene van deportement off andere correctie.
8. Doch dit alles is te verstaen van saecken, voorvallende in vaste
guarnisoenen en gemeene tijden, maer in legers te velde off oock in plaet-
